Helgafell - 01.12.1955, Qupperneq 14

12
HELGAFELL
snilldarljóðum þeirra orðin sígild íslenzk eign við hlið þeirra kvæða, sem
íslendingar sjálfir hafa bezt ort. Ég vil hér aðeins geta Vögguþulunnar eftir
García Lorca, sem tvímælalaust er eiít af allra fegurstu og áhrifamestu ljóð-
um íslenzkrar turigu.
Það er gömul reynsla, að rík hugðarefm, sem stunduð eru til dægradvalar,
eiga það til þegar fram í sækir að taka ráðin af iðkendum sínum og setja
þeim sjálfstætt takmark. Eitthvað svipað því hygg ég Magnúsi hafa farið.
Starf hans að ljóðaþýðingum, sem upphaflega var einungis ætlað til fullnæg-
ingar persónulegri skáldhneigð, markaði honum smám saman annan og al-
mennari tilgang. Þetta kemur ljóst fram í grein, sem hann ritaði í jólahefti
Helgafells 1942, en þar kemst hann m. a. svo að orði, að þýðingarstarfsemi
sín „réttlætist fyrst og fremst af þeirri von, að hún megi bera nokkurn árang-
ur í ljóðaskáldskap yngri kynslóðar, sem þýðingarnar sjálfar hafa orkað á eða
freistað til að kynna sér frumkvæðin. Fæstum þýðingum mínum huga ég fram-
haldslíf með öðrum hætti en að þær mættu verða til þess að beina ungu skáld-
unum inn á nýjar brautir um vinnubrögð og viðfangsefni“. Skylt er einnig að
geta þess, að persónulega var Magnús mörgum hinna ungu skálda hollur leið-
beinandi og lét sér annt um þau. Sjálfur var hann að upplagi klassiskt hneigð-
ur eins og hann oftlega lét í ljós og margar þýðingar hans vitna, en hann var
nægilega víðsýnn til þess að geta íekið hverskonar nýstefnulegum tilraunum
með fullum skilningi. Hann mátti því teljast sjálfkjörinn til að annast og búa
undir prentun Ljóð ungra skálda, hið athyglisverða safnrit, sem gefið
var út síðastliðinn vetur á forlagi Helgafells. Var það eitt síðasta verk hans
og leysti hann það af hendi með næmri alúð og varfærni. Annars var Magnúsi
margt betur gefið en bókmenntalegt umburðarlyndi.
Ljóðaskáldskapur síðustu áraíuga er að sjálfsögðu sannasta heimildin um
bókmenntaleg áhrif frá ljóðaþýðingum Magnúsar, en það er einnig fróðlegt að
kynnast því, sem skáld hinnar yngri kynslóðar sjálf hafa um þetta að segja.
Eitt hið fremsta þeirra, Jón úr Vör, kemst svo að orði í stuttri minningar-
grein: ,,Fæst okkar (þ. e. ungu skáldanna) voru skólagengin að ráði. A þeim
árum, sem við þurftum mest á andlegri uppörvun og nýungum að halda, var
ekki margra kosta völ, lítið úrval erlendra ljóðabóka, málakunnátta og af
skornum skamti. Vissulega gætti áhrifa erlendra samtíðarbókmennta hjá góð-
skáldunum, en ættu ungir menn að njóta áhrifa nýrra strauma í gegnum þau,
var sú hætta yfirvofandi að sjá heiminn í gegnum þeirra gleraugu — og verða
svo það, sem öllum skáldum er hvumleiðast — eftirapendur annarra. — Með
ljóðaþýðingum sínum opnaði Magnús Ásgeirsson ungum skáldefnum og kvæða-
unnendum nýjan heim. I gegnum túlkanir hans á andlegum hræringum helztu
samtíðarskáldanna kynntumst við nýstárlegum persónuleikum, og um okkur
blésu vindar úr svo mörgum áttum, að lítil hætta var á því að áhrif nokkurs
eins þeirra yrði svo sterk að okkar eigin lífsreynsla og viðhorf nyti sín ekki.‘