Helgafell - 01.12.1955, Side 33

DAVlÐ STEFÁNSSON
31
En einmitt á þessum stöðvum, þar sem víkingurinn snýr heim, er
komið að öðrum og ef til vill ríkasta þættinum í eðli og skáldgerð Davíðs
Stefánssonar, hinni sterku og uppgerðarlausu skyldleikakennd hans við
ættmoldir og ástjörð. Sambýli manns og moldar, hið einfalda og svip-
hreina líf, sem þróast í faðnn náttúrunnar, verður honum því huglerkn-
ara yrkisefm sem aldur fænst yfir hann, horfnar kynslóðir sækja fast á
hug hans og honum er aldrei meiri 'harmur kveðinn en þegar hann sér
forna menningarháttu fyrir borð borna, hann er gestur í fjölmenm 'borg-
arinnar, kann þar ekki við sig til lengdar, en trúir því örugglegar á hlut-
verk sveitanna og sveitabóndans.
Við bratta hlíð var bænum valinn staður,
og bóndinn er þar frjáls og morgunglaður.
Hann býr við sitt og blessar landið góða,
og bændur eru kjarni allra þjóða,
segir hann á einum stað. Þessvegna harmar hann örlög dalabóndans, sem
flutzt hefur á mölina:
Og 'honum finnst hann stundum
hafa glatað sjálfum sér,
og sannleikurinn er,
að enginn ber þess bætur,
sem burt úr dalnum 'fer.
Þeir festa fæstir yndi
við flúðir eða sker.
Og þannig mætti lengi telja. Auðvitað verður þess stundum vart, að
mönnum þyki kenna fullmikillar rómantíkur í þessu viðhorfi Davíðs eins
og það lýsir sér sumstaðar í kvæðum hans, og skal ég ek'ki leggja á það
dóm. Samt hygg ég flesta geta orðið í aðalatriðum samdóma skáldinu
um það, að sú þjóð, sem rofið 'hefur skyldleikabönd sín við mold og
minni, sé í nokkurri hættu stödd, og þá ekki hvað sízt á þeim tímum,
sem henni er að fyrra bragði vandi á höndum um gæzlu þjóðernis og
tungu. Og raunar er þessi lífsskoðun skáidsins á öllum tímum jákvæðs
eðlis, því hún er umfram allt boðskapur verðandinnar, hins skapandi lífs.
byggð á sannfæringu þess, að ,,fegursta vísan um vorið, er vísan um fræ-
ið í moldinni“, eins og Davíð hefur einnig komizt að orði. Af sömu rót