Læknablaðið - 15.05.2005, Blaðsíða 65

UMRÆÐA & FRÉTTIR / INNFLYTJENDUR í HEILBRIGÐISKERFINU
Geir Gunnlaugsson
barnalœknir og Ingibjörg
Baldursdóttir hjúkrunar-
frœðingur í Miðstöð heilsu-
verndar barna.
ekki komist til að sinna þessum börnum í þeim
mæli sem þeir helst vildu.“
Geir segir að allur gangur hafi verið á því hvern-
ig læknabréfin hafi skilað sér. „Það liggur í eðli
þessa hóps að hann er mjög hreyfanlegur og þess
vegna er fólk oft flutt þegar bréfið berst. Þá vill
það brenna við að enginn líti á það sem skyldu sína
að fylgja málunum eftir. Svo birtast börnin í skóla-
kerfinu en engar upplýsingar finnast um heilsufars-
sögu, bólusetningar og þess háttar þótt börnin hafi
búið í landinu í heilt ár eða lengur. Þarna skortir
einhvern hlekk í keðjuna sem veitir fólki fræðslu
um heilbrigðisþjónustuna, hvernig eigi að bregðast
við veikindum barna, hvaða þjónustu börn eigi rétt
á og hvar hún sé í boði.
Með því að fá börnin til okkar getum við fylgst
með þeim þangað til fjölskyldan hefur komið sér
vel fyrir og hægt er að tengja hana við ákveðna
heilsugæslustöð. Með þessu móti getum við unnið
með sérstök vandamál ef þau eru fyrir hendi og
haldið utan um málefni fjölskyldunnar fyrsta kast-
ið.“
Börn eiga sjálfstæðan rétt
Geir og Ingibjörg treysta sér ekki til að giska á
um hversu fjölmennan hóp barna er að ræða en
Ingibjörg segir að ástand þeirra og upplýsingar um
þau séu afar mismiklar. „I sumum tilvikum eru þau
ágætlega bólusett og með góða pappíra sem sýna
það en oft liggja engar upplýsingar fyrir um hvað
gert hefur verið í heimalandinu. Við vonumst til að
þessi nýja þjónusta á Miðstöð heilsuverndar barna
geti bætt úr þessu.“
- Á þessi hópur við einhver þau heilsuf arsvanda-
mál að stríða sem við þekkjum ekki eða höfum
kannski útrýmt?
Geir: „Berklar eru víða vandamál og lifrarbólga
er landlæg í mörgum löndum en þessir sjúkdómar
eru fátíðir hjá okkur.“
Ingibjörg bætir því við að oft sé næringarástand
barnanna ekki sem skyldi. „Við verðum að passa
okkur á því hvað við segjum við fólk þegar þannig
háttar til. Ekki getum við sagt fólki frá Asíu sem er
vant því að borða mikið af hrísgrjónum og græn-
meti að nú verði það að snúa sér að kjötsúpunni.
Við verðum að tileinka okkur umburðarlyndi í
þeim efnum. Annað vandamál er tannheilsan en
henni er oft ábótavant. Það getur stafað af matar-
æðinu, svo sem því að börn séu með sætan ávaxta-
safa á pelanum. Þá verðum við að setja fólk í sam-
band við tannlækna og benda þeim á að þau eigi
rétt á endurgreiðslu frá Tryggingastofnun."
Geir nefnir líka dæmi um að hingað til lands
flytjist fólk og setjist að án þess að hafa dvalar- eða
atvinnuleyfi. í sumum tilvikum eru börn með í för
og þess eru dæmi að þau gangi ekki í skóla.
„I þessu sambandi er rétt að minna á að börn
eiga sjálfstæðan rétt, óháð stöðu foreldra sinna.
Þegar foreldrarnir eru hér með ólöglegum hætti
eða standa í baráttu um að fá að setjast hér að
þá vaknar spurningin um réttindi barnanna. Við
höfum haft um það milligöngu að börn sem þannig
er ástatt um hafa komist í skóla, jafnvel þótt þau
séu ekki komin með kennitölu.“
Miðstöð heilsuverndar barna hefur aðgang
að túlkum ef á þarf að halda og þar er einnig
unnið að því að hafa viðeigandi fræðsluefni um
Læknablaðið 2005/91 461