Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar - 01.05.2002, Blaðsíða 183

MONIQUE WITTIG: UPPLAUSN LIKAMANS OG UPPSPUNNIÐ KYN
þjóðfélagsskipunar. „Náttúran“ og svið efnishyggjunnar eru hugmyndir,
hugmyndakerfi, búin til af þessum félagslegu stofnunum til að styðja
póhtíska hagsmuni gagnkynhneigða sáttmálans. I þessum skilningi er
Wittig klassískur hughyggjumaður sem skilur náttúruna huglægt.
Tungumál skyldumerkinga skapar þessa ffamsetningu náttúrunnar í
þeim tilgangi að efla hina pólitísku stjórnkænsku kynferðislegra yfirráða
og til að rökstyðja stofnun skyldugagnkynhneigðar.
Wittig er ólík Beauvoir í því að hún lítur ekki svo á að náttúran sé við-
námsfær eiginleiki, miðill, yfirborð eða hlutur; hún er „hugmynd" leidd
af og haldið uppi af markmiðum félagslegrar stýringar. Lesbíulíkaminn
fjallar einmitt um hvernig sveigjanleiki hins sýnilega er mótaður af
tungumálinu og hvernig form líkamshluta er endurmótað efdr róttæk-
um nýjum leiðum í ný félagsleg form (og andform). Eins og hversdags-
leg og vísindaleg tungumál sem útbreiða hugmyndina um „náttúru“ og
búa síðan til náttúrugerða hugmynd um aðgreinda, kynjaða líkama, er
tungumál Wittig ný afskræming og endurgerð á líkömum. Markmið
hennar er að varpa ljósi á hvernig hugmyndin um náttúrlegan líkama er
tilbúningur og bjóða þess í stað upp á afbyggingar-/uppbyggingaráætlun
sem setur saman líkama sem keppa við vald gagnkynhneigðarinnar. Lög-
un og form líkama, reglan sem sameinar þá, hlutarnir sem þeir eru sam-
settir úr, er alltaf táknuð með máli sem er gegnsýrt af pólitískum hags-
munum. Wittig lítur á það sem pólitíska áskorun að grípa tungumálið
sem framsetningar- og framleiðsluaðferð, að fara með það sem tæki sem
sífellt byggir upp svið líkamanna og sem ætti að nota til að afbyggja og
endurbyggja líkama utan við nauðungarflokkun kynsins.
Ef fjölföldunin á möguleikum kymgervisins leiðir í ljós og klýfur sam-
stæðuhlutgervingu kynger\ás má spyrja hvert sé þá eðli slíkrar niðurrifs-
starfsemi? Hvernig getur slík aðgerð rifið niður? I Lesbíulíkamanum rífa
ástaratlotin líkamana bókstaflega í sundur. Kynhneigð lesbía, þessi sam-
stæða athafna sem er fyrir utan endurframleiðslumótið gefur af sér lík-
ama sem sjálfur er ósamstæð miðstöð fyrir einkenni, táknbendingar og
girnd. Eins og í bók Wittig Kvenskæmliðamir, brjótast samkonar sundr-
unaráhrif, jafnvel ofbeldi út í togstreitu milli „kvenna“ og kúgara þeirra.
I því samhengi fjarlægir Wittig sjálfa sig greinilega frá þeim sem myndu
verja hugmyndina um „sérstaka kvenlega“ ánægju, skrif eða sjálfsmynd;
hún gerir næstum grín að þeim sem gætu haldið á lofti „hringnum“ sem
sínu einkennismerki. Wittig telur verkefnið ekki vera að taka kvenlegu
181