Læknablaðið : fylgirit - 01.06.2010, Blaðsíða 36
spítalanum áttu að vera tvær sjúkradeildir fyrir 30
sjúklinga hvor, ásamt aðstöðu til sjúkraþjálfunar,
iðjuþjálfunar og fleira.5
í júní 1972 var staða yfirlæknis í orkulækning-
um, eins og sérgrein endurhæfingarlækninga
var kölluð þá, við Borgarspítalann auglýst laus
til umsóknar. Kom fram í umræddri auglýsingu
að umsækjandi ætti að vera sérfræðingur í
orkulækningum eða hafa starfsreynslu á sviði
endurhæfingar því að honum var „ætlað að stjórna
allri starfsemi á því sviði á sjúkrastofnunum
borgarinnar, jafnframt því að vera yfirlæknir
Grensásdeildar Borgarspítalans."129 Ásgeir
B. Ellertsson taugalæknir sem hafði starfað í
hálfu starfi sem sérfræðingur í taugalækningum
á lyflækningadeild Borgarspítalans sótti um
stöðuna. Reyndar hafði ráðning hans sem
sérfræðings í taugalækningum á Borgarspítal-
anum valdið orðaskiptum meðal félagsmanna í
Taugalæknafélagi íslands á þeim tíma. Sumum
í félaginu þótti ráðning hans ekki samræmast
stefnu félagsins um að stofnuð yrði önnur
taugalækningadeild til viðbótar þeirri sem fyrir
var á Landspítalanum. Fundarmenn komust
þó að þeirri niðurstöðu að ráðning sérfræðings
í taugalækningum við Borgarspítalann væri
æskileg og myndi stuðla að bættri þjónustu við
sjúklinga með heila- og taugasjúkdóma.1
Ásgeir B. Ellertsson taugalæknir var ráðinn
sem yfirlæknir endurhæfingardeildar 1. janúar
1973.130 í viðtali sem tekið var við Ásgeir og
birtist í Lyfjatíðindum 2007 segist hann hafa verið
kominn með þann tíma sem þurfti til að sækja um
sérfræðiviðurkenningu í orkulækningum, en þá
hefði hann þurft að hætta sem taugalæknir þar sem
læknar á íslandi gátu aðeins orðið sérfræðingar í
einni aðalgrein læknisfræði. Þegar hann svo tók
eftir að mönnum þótti „dálítið pirrandi að hafa
taugalækni sem yfirlækni á endurhæfingardeild"
ákvað hann að venda sínu kvæði í kross og sótti
1982 um sérfræðiviðurkenningu í endurhæfingar-
og orkulækningum í Svíþjóð. Þar hafði hann verið
við sérnám í tauga- og endurhæfingarlækningum
áður en hann lauk doktorsprófi 1969.28, 131
Stuttu eftir að Ásgeiri var veitt yfirlæknisstaða
endurhæfingardeildar Borgarspítalans ferðaðist
hann til Svíþjóðar og Danmerkur til að kynna sér
starfsemi á endurhæfingardeildum þar.28
Fyrsti aðstoðarlæknir á Grensásdeild var
Grétar Guðmundsson síðar taugalæknir.1301 apríl
Heilsuverndarstöð Reykjavíkur við Barónsstíg. Deild E-63,
hjúkrunar- og endurhæfingardeild n Heilsuverndarstöð var
iögð undir Grensásdeild árið 1973.
1973, rétt áður en starfsemi hófst á Grensásdeild,
var auglýst eftir læknaritara við stofnunina og var
Ásta Hallgrímsdóttir ráðin. Hún er jafnframt fyrsti
læknaritari stofnunarinnar.130-132
Þegar Grensásdeild hóf starfsemi 1973 tók
endurhæfingardeild á Borgarspítalanum til
starfa og fór starfsemi hennar fram á þremur
stöðum, þ.e. í aðalbyggingu Borgarspítalans sem
meðferðardeild með sjúkraþjálfunarþjónustu við
deildir spítalans, í Heilsuverndarstöðinni við
Barnósstíg þar sem voru 30 sjúkrarúm með sjúkra-
þjálfun og fleira og á Grensási. Einn aðalburðarás
endurhæfingarinnar var og er sjúkraþjálfun.
Hún var rekin sem ein heild undir stjórn Köllu
Malmqvist yfirsjúkraþjálfara en hún kom til
starfa á Borgarspítalann í september 1969. Sigrún
Knútsdóttir var frá byrjun yfirsjúkraþjálfari á
Grensási og er hún enn þar að störfum. Iðjuþjálf-
unin var í byrjun byggð upp og stjórnað af
þýskum iðjuþjálfum, en lengi vel hefur Sigrún
Garðarsdóttir yfiriðjuþjálfi verið þar í forystu.
Félagsráðgjöf, sálfræðiþjónusta, talþjálfun og
fleira eru mikilvægir þættir endurhæfingar.130431
Endurhæfingar- og taugadeild
Árið 1973 tóku tvær sjúkradeildir til starfa á
Grensásdeild, deild E-61 og deild E-62. Önnur
deildin, deild E-61 sem ætluð var sjúklingum
„með einkenni frá heila- og taugakerfi eins og
heilablóðföll, þverlamanir, Parkinsonsjúkdóma,
MS, taugabólgur, brjósklos, afleiðingar heilaæxla
og höfuðverkjasjúklinga" tók til starfa 26. apríl
sama ár.130 133 Fyrsta deildarhjúkrunarkonan á
þeirri deild var Álfheiður Ólafsdóttir og fyrsta
hjúkrunarkona sem réði sig við deildina var
36 LÆKNAblaðið 2010/96 Fylgirit 64