Læknablaðið : fylgirit - 01.06.2010, Blaðsíða 3
Formáli formanns ritnefndar
Þegar undirritaður tók við formennsku í Tauga-
læknafélagi íslands árið 2001 lá fyrir að eftir níu
ár ætti félagið stórafmæli sem viðeigandi væri
að minnast veglega, til að mynda með skráningu
sögu félagsins. Áður en hægt væri að huga að því
verkefni þurfti þó strax að bretta upp ermar þar
eð fráfarandi stjórn hafði lofað að halda 33. þing
norrænna taugalækna (Scandinavian Neurology
Congress) á vormánuðum 2002. Þegar vinnu við
þingið lauk gafst loks tími til að huga betur að
ritun sögu félagsins. Þar reyndist ekki um auðugan
garð að gresja því fáar fundargerðir voru til og lítið
skipulag á gögnum félagsins. Taugalæknafélag
Islands var stofnað af tveimur eldhugum,
þeim Kjartani R. Guðmundssyni og Gunnari
Guðmundssyni, en með stofnun félagsins höfðu
þeir í huga velferð íslenskra taugasjúklinga, m.a.
með því að undirbúa opnun taugalækningadeildar.
Undirritaður hafði heyrt ýmsar munnmælasögur
um starfsemina á taugalækningadeildinni. Af
þeim sökum vaknaði áhugi á því að kanna betur
sögu félagsins og ekki síður þróun taugalækninga
á íslandi. Þegar þessi hugmynd var borin fram á
félagsfundum reyndist áhugi félagsmanna mikill
og var ákveðið að hefjast handa. Fundarmönnum
þótti rétt að fá utanaðkomandi aðila til verksins,
sem ekki hefði komið við sögu félagsins, en með
því móti myndi e.t.v. fást trúverðugri mynd af
félaginu. Ákveðið var að ráða sagnfræðinginn Erlu
Dóris Halldórsdóttur til verksins.
Margt hefur gerst í sögu taugalækninga á
íslandi og flest af því sem þykir sjálfsagt í dag var
fjarlægur draumur forvera okkar. Þegar menn fara
utan til náms kynnast þeir viðfangsefnum sínum á
nýjan hátt og flytja þekkinguna með sér til íslands.
Skilningur stjórnenda á nauðsynlegum breytingum
til að bæta þjónustu getur verið takmarkaður og
°ft eru einu rökin þau að svona hafi þetta alltaf
verið og því ástæðulaust að breyta nokkru. Inn í
þessa umræðu spilar svo að sjálfsögðu baráttan
um völd og kapphlaupið um aðstöðu. Segja má
að lítið hafi breyst í þeim efnum, en margt hefur
áunnist. Þegar Kjartan og Gunnar stofnuðu félagið
var myndgreiningu á miðtaugakerfinu vart til
að dreifa. Einföld heilarit höfðu verið gerð á
stofu Kjartans og á Kleppsspítala, en engar aðrar
taugarannsóknir voru gerðar. Þá fór ekki fram nein
endurhæfing sjúklinga með taugasjúkdóma. Hefði
eldmóðs þessara frumkvöðla ekki notið við byggju
sjúklingar við lakari þjónustu í dag.
I upphafi var öllum með sérfræðingsviður-
kenningu í taugalækningum á íslandi boðin inn-
ganga í Taugalæknafélagið og þeim sem störfuðu
við taugasjúkdóma var boðið að vera aukafélagar.
Árið 2006 var lögum félagsins breytt. Starfsemi
sérgreinafélaga snýst ekki einungis um fræðin og
hagsmuni viðkomandi sjúklingahóps, menn verða
einnig að verja eigin hagsmuni. I stað þess að
stofna nýtt félag innan Taugalæknafélags íslands,
sem gæta skyldi hagsmuna félagsmanna í rekstri
utan sjúkrahúsa, líkt og önnur sérgreinafélög
höfðu gert, voru samin ný lög fyrir félagið þar sem
tekið var tillit til beggja þátta. Var þetta gert þar
sem félagsmenn voru fáir og einnig til að tryggja
einingu innan félagsins. Eftir lagabreytinguna
urðu félagar og aukafélagar að sækja um aðild að
félaginu.
Þegar Ólöf Bjarnadóttir tók við formennsku
árið 2007 komst meiri festa á starfsemina. Haldnir
voru stjórnarfundir milli félagsfunda þar sem
teknar voru sameiginlegar ákvarðanir um rekstur
félagsins og skipulagsmál. Öllum meiriháttar
ákvörðunum var vísað til félagsfunda. Ritun
fundargerða varð markvissari og var ákveðið
að bjóða unglæknum sem hyggja á nám í
taugalækningum að gerast aukafélagar, en með því
móti geta þeir betur fylgst með því sem fram fer í
félaginu. Taugalæknafélag fslands hefur í heiðri
ekki aðeins fagleg sjónarmið heldur lætur sig varða
öll þau mál sem snerta skjólstæðinga þess. Má
nefna baráttuna fyrir því að fá viðeigandi meðferð
samþykkta auk þess að hafa skoðun á þeim
lögum og reglum sem varða skjólstæðinga okkar.
Mikilvægt er að hafa í huga að taugalækningadeild
Landspítala varð til fyrir atbeina Taugalæknafélags
íslands en ekki öfugt. Félagið er sjálfstætt og óháð
og setur hagsmuni félagsmanna og skjólstæðinga
sinna í öndvegi. Með öflugu og skipulögðu starfi
LÆKNAblaðið 2010/96 Fylgirit 64 3