Ægir - 01.07.2002, Blaðsíða 59

57
Í S L E N S K A S J Á V A R Ú T V E G S S Ý N I N G I N - A U K A B L A Ð Æ G I S
Hver þessara tegunda er síðan boðin
með mismunandi íburðarefnum, þéttari
fléttu og kjarna eða kápu til þess að not-
andinn fái bestu mögulegu útfærslu fyrir
sína notkun. Fjölbreytileiki Dynextóga
Hampiðjunnar er mikill og telja má fram
19 mismunandi gerðir og má fullyrða að
enginn annar framleiðandi getur boðið
upp á viðlíka úrval.
Helix - ný kynslóð þankaðla
Fyrsta kynslóð þankaðlanna hefur nú
runnið sitt skeið. Grunnkaðallinn í eldri
gerðinni var snúinn nylonkaðall og þaná-
hrifin fengin með því að snúa saman á
sérstakan hátt tvo slíka kaðla. Þessi út-
færsla af þankaðlinum hefur almennt
reynst vel en hefur engu að síður haft
nokkra vankanta. Þar má helst nefna
hversu tímafrekt það er að setja upp
flottroll úr samansnúnum köðlum því ekki
aðeins þarf að splæsa hvern legg heldur
eru tvö splæs í hverjum enda leggsins.
Einnig hefur það sýnt sig á stærstu og
öflugustu flottrollsskipunum, sem eðli
málsins samkvæmt reyna mest á trollin,
að samansnúna kaðlinum hættir til að
fara úr jafnvægi og bæta á sig auka-
snúðum sem auðveldlega skapa frekari
flækjur. Flækja og aukasnúðar í einum
þætti valda því að viðkomandi leggur
styttist og þegar álagið kemur á trollið þá
leggst það fyrst á stystu leggina og í
verstu tilfellum þá láta þeir undan og
slitna.
Þessi vandamál eru nú leyst til fram-
búðar með nýrri gerð af þankaðlinum
sem við höfum valið að kalla Helix útaf
þættinum sem látinn er snúast utanum
kaðalinn. Helix þýðir einmitt spírall og af
því er nafnið dregið. Helix kaðlinum svip-
ar til þeirra kápufléttuðu kaðla sem hafa
reynst afar vel í Gloríu karfatrollunum
undanfarin ár og þótt bera af öðrum
köðlum, notuðum í sama tilgangi. Helix
kaðallinn er verndaður af einkaleyfi og
Hampiðjan er eini aðilinn sem hefur leyfi
til að framleiða slíkan kaðal.
Þróun kaðalsins var vandasöm og
tímafrek því taka varð ríkt tillit til straum-
fræðimælinga er sýna þanáhrifin og tog-
viðnámið og fella hönnun kaðalsins að
þeim niðurstöðum svo allt gengi upp
sem ein heild. Samsetning kápuefnis,
þéttleiki fléttunar og snúður spíralsins er
því útreiknað, mælt og útfært til þess að
hámarka alla æskilega eiginleika. Bæði
kjarni og kápa eru fléttuð sem tryggir að
kaðallinn er ávallt í jafnvægi og bætir
hvorki á sig snúningum eða yfirfærir
snúninga á aðliggjandi leggi. Annað sem
er afar mikilvægt er stífleiki Helixkaðalsins
því mun minni hætta er á flækjum og
trollið greiðir sig betur en ella. Margir fleiri
kostir fylgja þessari útfærslu og má sem
dæmi nefna að litamerkingar geta verið
ýtarlegar og hægt er að sýna með þeim
séreiginleika hvers kaðals. Þessu til við-
bótar er nú hægt að framleiða mismun-
andi eðlisþyngdir af þankaðlinum líkt og
hefur verið gert í kápufléttuðum köðlum
fyrir karfatrollin.
Þaneiginleikar Helixkaðalsins eru meiri
en í samansnúnu nylonkölunum og mæl-
ingar hafa sýnt að þankrafturinn er allt að
fjórfaldur miðað við eldri gerðina. Aukinn
þankraftur nýtist aðallega við að halda
trollinu meira opnu þegar því er slakað út
og við hliðarstraum og i beygjum og það
verður því stöðugra og auðveldara í
notkun að öllu leyti.
Trollflottógið slær í gegn
Fyrir nokkrum árum hóf Hampiðjan fram-
leiðslu á sveru flottógi sem fyrst og
fremst var ætlað til notkunar á dragnætur
í Noregi. Þar var hefðin að nota kúlur á
vængina og höfuðlínuna en í mörgum til-
fellum orsakaði það flækjur og slit á net-
inu í vængendunum. Skemmst er frá því
að segja að tilraunin tókst mjög vel og
það sýndi sig að flotteinn í stað kúlna er
góður kostur.
Viðlíka vandamál voru til staðar í
rækjutrollum þótt ekki sé hægt að líkja
saman stærðinni. Þar þarf að lyfta upp
belgnum og það hefur gjarnan verið gert
með því að kúluraðir eftir belglínunum við
og fyrir aftan skilju. En eins og í dragnót-
unum þá vilja kúlurnar skemma netið og
gerði það köstun trollsins tafsamari
þannig að trollflotteinninn er kærkomin
lausn á því vandamáli.
Ódýrt og gott net
Þær gerðir af PE ( polyethylen) neti sem
Hampiðjan hefur framleitt til þessa,
Magnet Grænt og Magnet Grátt, eru
byggðar á því að hámarka einstaka eigin-
leika. Þannig er Magnet Grænt sérstaklega
hannað til þess að þola nudd og Magnet
Grátt til að hámarka slitþolið í netahnút og
þar með lágmarka togmótstöðuna. En
ekki er alltaf þörf á því að hafa nuddþolið
net með miklum styrk. Þess vegna er
nauðsynlegt að skilgreina fleiri höfuðeigin-
leika en nuddþol, styrk og mótstöðu. Verð-
ið er slíkur eiginleiki. Til þess að geta boðið
allar þær netagerðir sem þörf er á höfum
við bætt við einni tegund enn sem mætir
þessari þörf á markaðinum. Þörfinni fyrir
ódýrt net á lágu verði, en samt með viðun-
andi slitstyrk og nuddþoli, afgreitt eftir
pöntunum beint af lager eða sérframleitt ef
þörf er á, afgreiðslutímans vegna. Þar sem
þessari netagerð er fyrst og fremst ætlað
að mæta þessum grunnþörfum þá er
nafnið lýsandi fyrir eiginleikana og hefur
það einfaldlega verið nefnt - Standard PE.
Netið er framleitt í tveim algengustu sver-
leikunum sem notaðir eru, einföldu og tvö-
földu 4 og 6 mm.
Það er því engin nauðsyn lengur að
safna upp í stórar og tímafrekar
netapantanir erlendis frá og liggja síðan
með búnkann á lager um ótiltekna og sí-
breytilega framtíð. Slíkt er óskilvirkt, tíma-
frekt og ávinningurinn er vissulega óviss
þegar allt er talið til svo sem fjárbinding
og fleira því tengt.