Tímarit Máls og menningar - 01.10.1942, Page 4

106
TÍMARIT MÁLS OG MENNINGAR
vinnuleysi. Gulli dýrmætari er verkamönnum þekkingin á hlut-
verki sinu i þjóðfélaginu. Þekkingin er vald i höndum verka-
manna, styrk og öflug félagssamtök þeirra er auður, sem er ó-
metanlegur þjóðinni állri. 1 stað hégómlegs eltingarleiks við það
að leggja inn i banka nokkra pappírsseðla, sem orðnir eru kann-
ski verðlausir eftir nokkra mánaði, her verkamönnum að nota
tækifæri það, sem sigrar hans nú undir góðri forystu hafa veitt
honum, til að styrkja samtök sín, glæða skilning sinn á lögmál-
um þjóðfélagsins, nota aðstöðu sína til þess að fá vald i hend-
ur, læra að fara með það vald og skipa málum þjóðarinnar á
nýjan og betri veg. Átta stunda vinnudagurinn gefur verkalýðn-
um tækifæri til að gegna hetur því hlutverki, sem tímarnir krefj-
ast af honum og hann er kallaður til að inna af hendi.
NÝI STÚDENTAGARÐURINN. Á þessu sumri var byrjað á
byggingu nýs stúdentagarðs. Hin almennu húsnæðisvandræði í
Reykjavík hafa komið hart niður á stúdentum eins og öðrum,
en auk þess hafa þeir misst gamla stúdentagarðinn, þar sem eru
íbúðir fyrir um fjörutíu manns. Hann var hernuminn af brezka
setuliðinu i júnímánuði 1940, og þrátt fyrir margítrekaðar til-
raunir, hefur ekki enn tekizt að fá hann afhentan aftur. Sjálf-
sagðar réttlætiskröfur stúdenta hafa ekki verið teknar til greina,
og virðist lierstjórnin alls ekki hafa gert sér ljóst, hvílikt áfall
missir stúdentagarðsins liefur verið fyrir alla stúdenta. Garður
var ekki aðeins heimili stúdenta og miðstöð félagslífsins i há-
skólanum, heldur einnig minnisvarði fullveldisins, reistur af
þeim og islenzku þjóðinni. En þetta hefur brezka herstjórnin
ekki fengizt til að skilja ennþá.
Síðastliðið vor var málum svo komið, að óhjákvæmilegt var
að hefjast handa um byggingu nýs stúdentagarðs. Útlit var fyrir,
að fjölda margir stúdentar yrðu að liætta námi eða fresta því
um óákveðinn tima vegna húsnæðisleysis á komanda hausti.
Þegar byggingin var hafin, var lítið fé fyrir hendi, en nú er
fjárhagsgrundvöllurinn það traustur, að hægt verður að halda
verkinu áfram óslitið, og búizt er við, að húsið verði íbúðar-
liæft um næstu áramót. Ríkið hefur þegar veitt 150 þús. kr. til
stúdentagarðsins og gengur að öllum líkindum í ábyrgð fyrir
150 þús. króna láni að auki. Reykjavíkurbær hefur lagt fram
50 þús. kr. og ýmsir kaupstaðir 10 þús. kr. hver, og ágóði af
„sæluvikunni“ í Hljúmskálagarðinum varð milli 70 og 80 þúsund
krónur eða sem svarar einum tíunda hluta af öllum byggingar-
kostnaðinum, sem er áætlaður 700—800 þús. krónur.