Tímarit Máls og menningar - 01.10.1942, Page 10

112
TÍMARIT MÁLS OG MENNINGAR
Bordeaux-mennirnir, að Bretaveldi verði yfirunnið á
þremur vikum. Hann veit einnig, að með því að stríðið
dragist á langinn, getur ekki lijá því farið, að fleiri stór-
veldi slcerist i leikinn, hreyti viðureigninni i heimsstyrj-
öld og tryggi án alls vafa frjálsu þjóðunum sigurinn fyrr
eða síðar. Frakkland verður, hugsar hann, að standa að
þessum sigri. Til þess er óhjákvæmilegt, að það lialdi
áfram þátttöku í stríðinu með allri þeirri orku, sem
það ennþá ræður yfir og raunar er ekki svo óveruleg. En
til Lundúna er hann kominn til þess að liefja þetta hjarg-
ráðastarf þjóð sinni til lianda.
Hinn einmana gestur liefur þegar ákveðið meginþætti
viðfangsefnis síns:
— Framhald haráttunnar við hlið Stóra-Bretlands.
■—- Varðveizla nýlendurikisins franska, sem enn var
óskert.
— Endurheimt hins undirokaða Frakklands og við-
reisn þess til frelsis og tignar.
Umsvifamikið viðfangsefni fyrir foringja án hersveita,
án vopna, án peninga. En gáfur og sigurvissa eru ekki
einu aðalsmerki þessa manns. Þriðja einkenni hans er
fágætt hugrekki, sem oftlega liefur reynt á. Hersliöfðing-
inn híður ekki lieldur boðanna, en varpar sér þegar í stað
og hildaust til vigs. Samdægurs á hann tal við Churchill,
hinn mikla mann, sem Bretar eru svo giftusamir að hafa
lil forustu á þessum hörmungar tímum. Þeir verða brátt
sammála. Og strax þetta kvöld talar de Gaulle í útvarpið,
ávarpar frönslcu þjóðina og eggjar hana lögeggjan að
fylgja sér „í starfi, í fórnum, í von“.
Þessi ákafa rödd, sem endurtekur hið heita kall sitt
næstu daga, hrærir frönsk hjörtu. Jafnskjótt taka sjálf-
boðaliðar að gefa sig fram úr öllum áttum: hermenn
staddir í Bretlandi, flóttamenn frá Dunkerque, hermenn,
sem barizt liöfðu í Noregi, sjómenn af skipum, er leitað
höfðu hafna í Bretlandi, franskir borgarar búsettir í Bret-
landi eða útflytjendur frá Frakklandi.