Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.10.1979, Síða 50

Tímarit Máls og menningar - 01.10.1979, Síða 50
4Tímarit Máls og menningar endurnir sjá einungis hvort annað. Hjá Shakespeare fyllir ástin gjörvalla tilveru af hugfanginni þrá. Allt sem eftir er í Draumnum af þessum ástar- hita er skynding ástríðunnar: Lísander. I blindni sór ég Hermíu ástar-eiS. Helena. Nú ertu blindur, fyrst hún er þér leið. Lísander. Demetríus elskar hana, en hatar þig. Demetríus (vaknar): Helena! gyðja, himnesk rós í blóma! við hvað skal jafna þínum augna-ljóma? svo hreinn er enginn kristall. (III,2) Draumurinn er mesti ástarbruna-leikur Shakespeares. I engum harmleik eða gleðileik hans öðrum, að undan skildum Tróílusi og Kressítu er fjall- að um ástamál jafn-harkalega. Þegar Ðraumurinn á í hlut, er leikhúsa- hefðin sérstaklega hvumleið, hvort sem er í klassiskri útgáfu, með elsk- endur klædda kyrtlum og marmaratröppur á baksviði, ellegar hinni gerð- inni, af óperu-taginu, með flögrandi gagnsætt híalín og línudansara. Um langt skeið hafa leikhús látið sér lynda að sýna Drauminn eins og eitt af ævintýrum Grimms-bræðra, þurrka út remmu orðræðunnar og allan hrana- skap atvikanna. Lisander. Slepptu’ af mér kattar-klónum! farðu, skrímsl! eða ég skek þig af mér eins og nöðru. Hermía. Hversvegna þennan þjóst? hvað gengur að þér, ástin mín? Lísander. Astin þín! Burt, mórauð meinkind! burt, væmið grugg, þín görótt ólyfjan! (III,2) Langt er síðan ritskýrendur veittu því athygli, að elskendur í þessum hjarta-fjarka verða naumlega þekktir sundur. Stúlkurnar skilur einungis hæð og háralitur. Kannski hefur Hermía eitt eða tvö persónu-sérkenni, sem bent gætu til frumdrátta í mynd af Rósalín úr Astarglettum (Love’s Labour’s Lost) og síðan Rósalind úr Sem yður þóknast. Piltana skilja nöfnin ein. Öll fjögur skortir þau þann sérstæða einstaklings-svip, sem svo margar aðrar persónur Shakespeares eru gæddar, jafnvel hinar fyrstu. Það er hægt að skipta um elskendur. Kannski var það þetta sem vakti fyrir honum? Allt það sem gerist þessa heitu nótt, allt sem hendir þetta ölvaða samkvæmi, sprettur af því, að ekkert sé hægara en skipta um elsk- huga. Alltaf hef ég hugboð um að Shakespeare láti tilviljun engu ráða. Bokki er á ferli um garðinn á næturþeli og rekst á hjónaleysin, sem skipt- ast á elskhugum. Það er Bokki sem kemst að því. 296
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116
Síða 117
Síða 118
Síða 119
Síða 120
Síða 121
Síða 122
Síða 123
Síða 124
Síða 125
Síða 126
Síða 127
Síða 128
Síða 129
Síða 130
Síða 131
Síða 132

x

Tímarit Máls og menningar

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.