Tímarit Máls og menningar - 01.11.1980, Page 106

Tímdrit Mi'tls og menningar
I lokaerindum ljóðsins eru þessi tvö myndsvið tengd saman og sameinuð i
ályktun ljóðsins, sem ieggur áherslu á tengsl nútíðar og fortíðar, að blóð
forfeðranna renni i æðum okkar og að fortíðin sé skuggi nútímans:
þau eru skuggar okkar
þau eru skuggar okkar.
Um myndbygginguna í þessu ljóði má því segja að brugðið sé upp myndum
af tveimur tengdum en andstæðum sviðum, sem siðan eru sameinuð í lokin.
Spennan milli myndsviðanna er notuð sem undirstaða og aflgjafi ályktunar
ljóðsins jafnt og heildar þess.
Svipuð myndbygging er einnig í ljóðunum Yfir borginni hárpitt 62 og Útsýn
í rökkrinu 64.
Önnur tegund myndbyggingar sem Stefán Hörður notar nokkuð oft er
þannig að brugðiö er upp náttúrumynd sem í upphafi er breið en þrengist síðan
smám saman að smærri og nákvæmari atriðum, en víkkar síðan aftur i lokin og
tengist þá mönnum eða mannlifi með einhverjum hætti, þannig að náttúru-
myndin verður baksvið tilfmningatjáningar eða umfjöllunar um vandamál
mannlífsins. Ljóð af þessu tagi eru t. d. Vetrardagur 55, Sumar 67, Kvöldvísur um
sumarmál 68, ílyngbrekku gamals draums 71 og Svartálfadans 74.
I ljóðinu Kvöldvísur um sumarmál eru fyrstu tvö erindin náttúrulýsing þar sem
vikið er að þremur meginþáttum náttúrunnar. Fyrst eru það fjöll og himinn,
síðan hafið og dulúð þess og loks mold jarðarinnar:
Yfir mófjallið rauða
biáhvitu ljósi stafar
nýmáninn fölur á brá.
Uti af f|örum brúnum
vesturfallinu knúin
ómar i logni hvítu
harpa i djúpum sjó
harpa sem leikur undir
vorkvöldsins slæðudansi
dapurt og glatt i senn.
Moldin dökka sem geymir
lík hinna tyndu blóma
blóma sem hönd þin snerti
aftur er hlý og fersk.
360