Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.09.1990, Blaðsíða 98

Tímarit Máls og menningar - 01.09.1990, Blaðsíða 98
benda á dæmi um slíkt „framhaldslíf' hug- mynda í bókmenntastarfi erlendis á sama tíma, og liggur kannske beint við að nefna fjórða hlutann af „Speglinum mikla“ eftir Vinsent frá Beauvais sem kom út mörgum áratugum eftir lát Vinsents sjálfs (1264) og menn hafa því talið apókrýfan: nú hafa verið leidd sterk rök að því að þessi fjórði hluti sé eftir höfunda sem höfðu undir höndum handrit Vinsents og töldu sig vera að leiða til lykta hið mikla verk hans. Væri þarflegt að athuga bókmenntastarf Islendinga á miðöldum frá þessu sjónarmiði og leita að slík- um hefðum eða straumum, þar sem margir menn halda kannske áfram sömu hugmyndun- um. Hvað Sturlungu snertir er auðvelt að benda á hvemig þekkingin um ritstörf Sturlu og áætl- anir hans gat borist áfram: þótt Þórður Narfason dæi 1308 lifði Snorri bróðir hans til 1332, en vera má að yngri gerðin hafi verið samin fyrir þann tíma eða alla vega ekki löngu síðar. Samkvæmt þessu sjónarmiði mætti halda því fram að ekki sé til einn „upprunalegur texti“ af Sturlungu heldur hafi þeir verið tveir, eftir því við hvað er miðað: annar er eldri í tímans rás, en hinn er að vissu leyti í meira samræmi við upphaflegu hugmyndina. Með því að rannsaka gerð og textasögu Smrlungu frá þessum sjónar- miðum mætti vafalaust skilgreina þetta miklu nákvæmar og leiða fleiri þætti þessarar sögu í ljós, en eitt ætti þó þegar að liggja í augum uppi: þótt meðferðin á Sturlungutextanum í útgáfu Svarts á hvítu sé ekki „vísindaleg" í hefðbundn- um skilningi þessa orðs og þar sé ekki stefnt að því að fínna það sem menn hafa venjulega skilgreint sem „upprunalegan texta“ er hún í hæsta máta réttlætanleg. Hafa útgefendur að þessu leyti talsvert betri málstað en þeir virðast sjálfir hafa gert sér grein fyrir. Þessi útgáfa er sérlega vel úr garði gerð. Texti Sturlungu er prentaður í tveimur bindum, ásamt „Ama sögu biskups“ og „Hrafns sögu hinni sérstöku“, en í þriðja bindinu eru ýmis „fræði“, m.a. „Islendingabók“ og „Veraldar saga“, svo og ítarlegur inngangur, ættartölur, kort, töflur og slíkt. Athugulir gagnrýnendur og smámuna- samir gætu vafalaust fundið ýmiss konar mis- smíði á útgáfunni og því sem henni fylgir, en slíkt skiptir litlu máli, þegar á það er litið að nú fá lesendur fyrst að kynnast Sturlunga sögu í réttri gerð. Verður slíkt því ekki tíundað hér, heldur aðeins borin fram sú ósk að nú taki fræðimenn til óspilltra málanna við textarann- sóknir og reyni einkum að greina eldri og yngri gerðina betur í sundur og rekja textasögu verks- ins nákvæmar, þannig að síðari útgefendur geti byggt á betri grundvelli en nú er völ á. Einar Már Jónsson „Núna er veruleikinn alit í einu orðinn dýrmætur" Sveinbjöm I. Baldvinsson. Stórir brúnir vængir. Almenna bókafélagið 1989. 160 bls. Smásagnasamkeppni Listahátíðar 1986 vargott og þarft framtak. í keppnina bámst 370 sögur og voru 14 þeirra þá um vorið gefnar út á bók er bar nafnið Smásögur listahátíðar. Það vakti þó athygli margra og undmn að þær sögur er dómnefndin valdi til bókarinnar vom flestar verk höfunda er þekktari vom fyrir ýmislegt annað en smásagnagerð. Svo var um söguna „Icemaster“ er hlaut fyrstu verðlaun en höf- undur hennar, Sveinbjöm I. Baldvinsson, hafði þá sent frá sér þijár ljóðabækur og skrifað eitt sjónvarpsleikrit. Allt um það þá var saga Svein- bjamar vel að verðlaununum komin, og lítið breytt er hún ein af þeim fimm sögum er fyrsta smásagnasafn hans, Stórir brúnir vœngir, hefur að geyma. Efni sagnanna Smásagnasafn Sveinbjamar dregur nafn sitt af fyrstu og langlengstu sögu bókarinnar. Hið gamalkunna máltæki Enginn veit hvað átt hefur fyrr en misst hefur lýsir þema hennar vel en hún segir frá viðbrögðum dæmigerðrar íslenskrar hversdagsfjölskyldu þegar í ljós kemur að fjöl- skyldufaðirinn, Jón Steinsson, er með heilaæxli 96 TMM 1990:3
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116

x

Tímarit Máls og menningar

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.