Tímarit Máls og menningar - 01.06.2000, Side 25
komandi til að finna frið að fylgja þeirri „dyggð“. Hér á eftir stilli ég
saman norrænni sýn á dyggðir sjö og þeirri kristnu.
1 viska
Hávamál leggja áherslu á gildi viskunnar, hafa á henni mikla trú, en
hún þarf að vera manns eigin. Auðvelt er að finna Biblíudæmi sem
tortryggja viskuna. Leit norræna samfélagið á visku sem algilda ver-
aldlega dyggð á meðan kristnin gerði visku undirorpna trú?
Sá er sæll
er sjálfur um á
lof og vit meðan lifir.
Því að ill ráð
hefir maður oft þegið
annars brjóstum úr
Byrði betri
berat maður brautu að
en sé mannvit mikið,
auði betra
þykir það í ókunnum stað,
slíkt er volaðs vera.
Hávamál
Að forðast illt, það er viska.
Jobsbók 28
Mikilli speki er samfara mikil gremja, og sá sem eykur þekking
sína, eykur kvöl sína.
Predikariim 1
Enn sá ég Undir sólinni, að hinir fljótu ráða ekki hlaupinu, né kapp-
arnir yfir stríðinu, né heldur spekingarnir yfir brauðinu, né hinir
hyggnu yfir auðnum, né vitsmunamennirnir yfir vinsældinni, því
að tími og tilviljun mætir þeim öllum.
Predikarinn 9
2 hugrekki
Fornmenn dáðust að algjöru æðruleysi gagnvart dauðanum, og ægi-
legustu kvöl. Flottast er í hetjukvæði að hlæja þegar úr manni er
skorið hjartað! Konur geta sýnt hugrekki á vígvelli í íslendingasög-
um, líkt og amazonan Freydís gerir kasólétt í Nýja heiminum. Hún
hrekur burt flokk Indjána með því að skera í brjóst sitt. Bókmennta-
TMM 2000:2
www.malogmenning.is
23