Bókasafnið - 01.06.2014, Side 83
Bókasafnið 38. árg. 2014
83
vera leiðandi í vinnu við endurskipulag menningar
tengdrar starfsemi í sveitarfélögum. Þau ættu ekki að
vera sá hluti starfseminnar sem „er troðið með“ heldur í
fararbroddi. „Hvað er það mikilvæga sem bókasöfnin
hafa uppá að bjóða?“ Þessu þyrfti að miðla í sveitarfé
laginu. Söfnin þyrftu að vera sveigjanleg, leita að nýjum
leiðum, vera opin
Samantekt úr pallborðsumræðum
Bókasöfnin leika stórt hlutverk í menningarstarfsemi
sveitarfélaga og oft er leitað til þeirra um hvers konar
menningarstarf. Sátt hefur verið um rammann, en nú er
komið að útfærslunni þar sem áskoranirnar liggja. Í pall
borðsumræðunum var rætt um að nauðsyn þess að
veita fjármagni til bókasafna og nýta aðstoð sérfræðinga
til að laga þau að nýrri tækni. Bent var á tilhneigingu
starfsfólks bókasafnanna til fastheldni á gamla siði.
Rædd var nauðsyn þess að færa fókusinn frá bókasöfn
um til notenda, skoða þörfina og móta síðan þjónustuna.
Umræður um samnýtingu og nýja möguleika til hagræð
ingar og nýbreytni hafa sýnt að þróunin er hafin. Sam
kvæmt 13. gr. bókasafnalaga nr.150/2012 getur
ráðherra lagt fé í þjónustusamninga við tiltekin bókasöfn
að fenginni umsögn bókasafnaráðs,
Næst var bent á nýjungar í starfsemi almennings
bókasafna. Það mætti bjóða upp á skrifstofuaðstöðu fyr
ir frumkvöðla að fyrirmynd bókasafna í Helsinki með
aðgangi að ýmsum tækjum og búnaði til að prófa nýjar
hugmyndir. Til dæmis hefur ungmennahúsið í Kópavogi
boðið upp á vinnustofur eða „workshops“. Nokkuð var
rætt um ungmennamenningu og mikilvægi hennar. Raf
ræna byltingin og breyting á Hljóðbókasafninu í kjölfar
hennar breytti verulega starfsemi þess. Þangað kæmi
varla hræða lengur sem þykir hrósvert. Verkaskipting
gagnvart nýbúum með söfnun bókakosts á ýmsum
tungumálum þótti gott dæmi um hugmyndina um að
þjóna fólkinu, ekki ætti að einblína á öflun gagna. Mikil
vægt væri að bjóða upp á upplýsingar fyrir íbúana, ekki
síst nýbúa.
Í bókasafnalögum nr. 150/2012 er lögð áhersla á
virkni bókasafna og frumkvæði. Í umræðunum var bent
á muninn milli bókasafna þéttbýlis og dreifbýlis. Litlu
bókasöfnin þykja of veikar stofnanir til að geta sinnt
þessu hlutverki, að minnsta kosti úti á landi. Þó að
kallað sé eftir fyrirmynd að starfrækslu bókasafna í
minni sveitarfélögum þykir erfitt að finna eitt módel fyrir
almenningsbókasöfn því aðstæður eru misjafnar.
Kallað var eftir breytingu til framfara með eftirliti og
samhæfingu undir forystu bókasafnaráðs í samstarfi við
Samtök forstöðumanna almenningsbókasafna ﴾SFA﴿
sem heyra undir sveitarfélög. Vonir standa til að næsta
þing Sambands íslenskra sveitarfélaga taki þessi mál
efni til umræðu og kom fram tillaga um að fulltrúar SFA
sæki landsfundinn og leitist við að kynna málefni bóka
safna og mögulegan starfsgrundvöll þeirra innan ólíkra
sveitarfélaga.