Són - 01.01.2003, Blaðsíða 18

Són - 01.01.2003, Blaðsíða 18
KRISTJÁN EIRÍKSSON18 um hvaða bragarhættir séu líklegastir til að kalla fram ákveðinn hug- blæ. Það hefur löngum tíðkast í skólum að kenna fólki ýmsar list- greinar. Þannig þykir sjálfsagt að þeir sem ætla sér að leggja stund á myndlist læri ýmsar grundvallarreglur í dráttlist og fara þeir gjarnan í myndlistarskóla, kynna sér þar helstu stefnur og strauma og reyna að læra það handbragð sem hverjum stíl tilheyrir. Sama gildir um tón- list. Færni í hljóðfæraleik og tónsmíðum kostar þrotlausar æfingar og nám. Það er vissulega rétt að snilligáfu öðlast menn tæpast með þrot- lausum æfingum eða beinum lærdómi. En hitt er engu að síður stað- reynd að æfingin skapar meistarann og hafi menn tæknina á valdi sínu eru þeir færari um að virkja sköpunargáfu sína og ljá hugsunum sínum og tilfinningum það form sem best hæfir þeim. Í ljóðum hafa menn löngum tjáð sínar leyndustu tilfinningar, lang- anir og þrár. Ljóðlist hefur ásamt tónlistinni umfram allt verið mál hjartans og á tímum rómantíkur varð það hlutverk hennar enn skýrara en fyrr. Þá kom líka fram krafan um að skáldin ættu að vera frumleg og dýrkun snillingsins hófst fyrir alvöru í bókmennta- og listalífi. Sú krafa varð seinna með nýrómantíkinni ennþá afdráttar- lausari og sama er að segja um snillingsdýrkunina. Hvort tveggja leiddi meðal annars til þess að skáldin hófu ýmsar tilraunir með hið hefðbundna form, bjuggu til nýja bragarhætti og vörpuðu síðar mörg hver alveg af sér oki ríms og stuðla og hefðbundinnar hrynjandi. Líklega blandast engum þeim sem kynnt hafa sér íslenskan kveðskap í aldanna rás hugur um að slíkar breytingar hafa eflt og auðgað ljóða- gerð Íslendinga og vegna þeirra hafa verið ort ýmis frumlegustu og bestu ljóð tungunnar. Á hinn bóginn leiddi krafan um frumleikann og dýrkun snillingsins til þess að skáld hirtu mörg hver lítt um það hvað læra mátti af hinu hefðbundna formi og fornu skáldamáli. Þar af leiðandi hafa þau farið á mis við ýmislegt það í skáldskaparfræðum sem betra er að hafa en missa. Hvernig sem á því stendur þá virðist frumleikakrafan lífseigari í ljóðagerð en öðrum greinum bókmennta. Þetta speglast vel í móður- málskennslu í skólum. Þar er nemendum kennt að setja fram hugsun sína í rituðu máli og fæstir þeirra munu komast svo í gegnum skyldu- nám að þeir hafi ekki fengið einhverja þjálfun í að skrifa smásögur, að ekki sé minnst á hinar hefðbundnu skólaritgerðir. Til skamms tíma mun það þó fremur hafa heyrt til undantekninga að nemendum væri kennt að yrkja ljóð eftir föstum reglum (og er þá ekki endilega átt við reglur hefðbundins bragar). Á síðustu árum hafa þó sést ýmis teikn
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104

x

Són

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Són
https://timarit.is/publication/1139

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.