Tímarit um menntarannsóknir - 01.01.2011, Page 38
38
Samfélag jafningja:
Uppbygging lærdómssamfélags
í leikskóla
Svava Björg Mörk leikskólanum Bjarma í Hafnarfirði
Rúnar Sigþórsson Kennaradeild Háskólans á Akureyri
Í þessari grein er sagt frá niðurstöðum starfendarannsóknar á uppbyggingu lærdóms-
samfélags í leikskólanum Bjarma. Með lærdómssamfélagi er hér átt við samfélag kennara
sem lærir stöðugt af starfinu og leitar leiða til að gera betur með því að ígrunda og rann-
saka eigin starfshætti, þar sem samskipti, samábyrgð og sameiginleg sýn á nemandann,
möguleika hans og velferð eru í fyrirrúmi. Markmið greinarinnar er að svara þeirri megin-
spurningu hvort og þá hvernig hægt sé að byggja upp lærdómssamfélag sem starfar í anda
Reggio Emilia með því að nota skólaþróunarlíkan sem miðar að því að innleiða hugtök um
skólagreindir sem lýst er í bók MacGilchrist, Myers og Reed (2004), The Intelligent School.
Rannsóknargögnin voru fundargerðir, viðtöl, upptökur af fundum, dagbókarskrif, verk-
efni sem unnin voru á kennarafundum og mat rýnihóps sem hittist í lok rannsóknartíma-
bilsins. Meginniðurstöður rannsóknarinnar voru þær að skólagreindalíkanið væri vel til
þess fallið að byggja upp lærdómssamfélag sem starfar í anda Reggio Emilia. Kennarar
töldu sig hafa eflst sem fagmenn og í skólasamfélaginu tókst að byggja upp áherslu á sam-
ræður, samvinnu, dreifða forystu og ábyrgð, traust, umhyggju og virðingu en það eru allt
þættir sem einkenna lærdómssamfélög. Enn fremur sýndu niðurstöður að jöfn tækifæri til
náms og starfsþróunar innan skólans væru nauðsynleg kennarasamfélaginu til að byggja
upp samfélag sem lærir.1
Hagnýtt gildi: Í greininni er sagt frá þróunarstarfi á fyrsta starfsári í nýjum leikskóla. Lýst
er uppbyggingu skólamenningar og innleiðingu starfshátta sem byggðust á þróunarlíkani
sem miðar að uppbyggingu lærdómssamfélags. Hagnýtt gildi greinarinnar felst í kynningu á
þróunarlíkaninu og lýsingu á aðlögun þess að íslensku leikskólastarfi. Niðurstöður starfenda-
rannsóknarinnar sem sagt er frá í greininni eru framlag til þekkingar á skólaþróun og leik-
skólastarfi og vegvísir um það hvernig hægt er að byggja lærdómssamfélag í anda Reggio
Emilia frá grunni í nýjum leikskóla.
1 Greinin er byggð á hluta af meistaraprófsverkefni fyrri höfundar en hann var jafnframt skólastjóri Bjarma á
rannsóknartímanum.
Ritrýnd grein
Tímarit um menntarannsóknir /
Journal of Educational Research (Iceland) 8, 2011, 38.-59.