Tímarit um menntarannsóknir - 01.01.2011, Blaðsíða 116

116
„Kannski erum við orðnar svo miklar strákastelpur að það haga sér allir eins“
leiðinlegt, þá reyni ég að láta það ekki trufla
það sem ég geri.
Þannig er jafnframt hægt að leiða hjá sér
fordómafulla brandara og finnast dónaleg
hegðun vera allt í lagi. Þær sem eru „við-
kvæmar“ taka þessu kannski persónulega
og væru „búnar að hella vatnsglasinu sínu
yfir einhverja og svona“. Þannig virðist
myndast félagslegur þrýstingur á einstak-
linga að finnast fordómafullir brandarar
og hegðun vera allt í lagi og sætta sig við
að vera miðdepill karlrembubrandara.
Ég hef alveg orðið pirruð á þeim bara „já ok,
nú er þetta komið gott, ég ætla að fá að vera í
friði núna í smástund“ en, á heildina litið þá er
þetta bara svona, þú veist þeir kunna rosalega
vel að meta. Þú veist stelpan í hópnum fær
miklu meiri athygli, af því hún er eina stelpan.
Og þeim finnst meira gaman heldur en ef þeir
væru bara strákahópur þarna. Að það sé ein-
hver svona til þess að segja brandarana við
svona þannig. Þannig að þetta er bæði gott og
slæmt, þú færð góða og slæma athygli.
Þessi orð viðmælenda gefa til kynna að
„slæm“ athygli sem felur í sér áreitni og
fordómafulla brandara sé ákveðinn fórn-
arkostnaður sem þurfi að sætta sig við vilji
konur vera hluti af hópnum. Með því móti
er komist hjá því að ögra ríkjandi venjum
(Faulkner, 2000; Rolin, 2008). Þetta fylgir
einfaldlega því að vera þátttakandi í sam-
félaginu (Lave og Wenger, 1991).
Flestir viðmælendanna eru tortryggnar í
garð aðgerða til að auka fjölda kvenna inn-
an raunvísinda og undirstrikuðu að þeim
fyndist „alveg jafn sjálfsagt að stelpur og
strákar séu í vísindum“. Vandamálið væri
hins vegar að konur hefðu ekki áhuga á
að fara í raungreinar, þess vegna væri lítið
hægt að gera. „Ég held kannski að þau ættu
ekkert endilega að vera að neitt að fetta
fingur út í það sko.“ Þær voru jafnframt
neikvæðar gagnvart umræðu um að bæta
félagsvísindaáföngum og vísindaheim-
speki inn í raungreinar og túlkuðu þannig
að „eina leiðin til að fá stelpur í þau fög var
að breyta faginu“. Til að laða fleiri konur
að náminu þyrfti að gera þau „mýkri“.
Þá urðum við rosalega reiðar því þá fannst
okkur verið að ala á mýtunni að stelpur hefðu
ekki áhuga á því sem okkur finnst vera al-
gjörar raungreinar.
Þetta tengist jafnframt þeirri sýn að vís-
indin séu í eðli sínu kynlaus líkt og kom
fram í rannsókn Lynch og Nowosenetz
(2009) og Hughes (2001) og undirstrikar
ósamræmanleika hins mjúka kvenleika og
„algjörra raungreina“ innan ríkjandi tví-
hyggjusýnar (Lloyd, 2007/1979; Sigríður
Þorgeirsdóttir, 2001). Jafnréttismál virðast
mjög „viðkvæm“. Í takt við póstfemínísk-
ar hugmyndir (McRobbie, 2001) eru jafn-
réttisaðgerðir til að auka fjölda kvenna í
námi álitnar ósanngjarnar fyrir karlkyns
nemendur og viðhorf til femínista eru
neikvæð:
Þeir eru allir eitthvað að þola ekki femínista
og eitthvað svona. Ekkert eitthvað af því þeir
eru eitthvað, þú veist, vilja alveg jafna baráttu
kynjanna en þeir svona, maður fær svona
einstaka sinnum eitthvað svona: eh konur fá
kannski eitthvað meira núna bara af því þær
eru konur.
Fólk á að meta að eigin „verðleikum“. Frá-
sagnir sumra viðmælenda endurspegla
gremju meðal karlkyns nemenda gagn-
vart átaksverkefnum. Þetta verði jafnvel
til þess að samnemendur telji velgengni