Tímarit um menntarannsóknir - 01.01.2011, Page 86
86
Þuríður Ósk Sigurjónsdóttir og Sif Einarsdóttir
upplifðu menningu námsgreinanna með
ólíkum hætti var lögð fyrir spurningalista-
könnun. Sjónum var beint að nemendum
sem stunda nám í þeim greinum við HÍ
þar sem konur eru í minnihluta.
Þátttakendur
Haft var samband við alla skráða nemend-
ur í eðlisfræði, rafmagns- og tölvuverk-
fræði, stærðfræði og tölvunarfræði við
Háskóla Íslands eða samtals 421 nemanda.
Fyrsta hluta spurningalistans svöruðu
185 nemendur eða 44% þeirra sem leitað
var til. Öðrum hluta svöruðu 130 nem-
endur eða 31%, þriðja og fjórða hlutanum
svöruðu 126 eða 30%. Þátttakendur voru
á aldrinum 17–58 ára og er meðalaldur 25
ár (sf = 5,8). Konur voru 46 (25%) og karlar
voru 139 (75%). Til samanburðar má geta
þess að í október 2009 voru konur 23%
skráðra nemenda í þessum greinum og
karlar 77% (Háskóli Íslands, 2010).
Spurningalisti
Saminn var spurningalisti til að meta
hindranir og hvata við ákvarðanatöku um
námsval og upplifun á menningu náms-
greinanna. Stuðst var við kenningar og
fyrri rannsóknir á efninu við gerð listans.
Sérstaklega var litið til spurningalista
Wentling og Camacho (2008) þar sem
hindranir og hvatar tengdir því að ljúka
námi í verkfræði voru skoðaðir. Einnig var
litið til frumniðurstaðna úr eigindlegum
viðtölum Hrafnhildar Snæfríðardóttur
Gunnarsdóttur við konur í þessum náms-
greinum. Hún vann að eigindlegri rann-
sókn á sama efni og voru þau þemu sem
fram voru komin í niðurstöðunum höfð
til hliðsjónar. Spurningalistanum er skipt
í fjóra hluta: Námsval (34 spurningar), að-
stæður í námi (52 spurningar), viðhorf til
kynja (21 spurning), heildaránægja og vænt-
ingar að námi loknu (12 spurningar). Í flest-
um spurningum voru þátttakendur beðnir
að meta á fimm punkta likert-kvarða
hversu ósammála eða sammála þau væru
staðhæfingum um þessa þætti. Auk þess-
ara fjögurra hluta voru ellefu spurningar
um bakgrunn þátttakenda. Listinn var
settur í rafrænt form og forprófaður hjá
fimm einstaklingum (þrjár konur og tveir
karlar) sem höfðu nýlega lokið námi í
raunvísindum og tæknigreinum og var
hann lagfærður eftir ábendingum þeirra.
Framkvæmd
Rannsóknin var tilkynnt til Persónu-
verndar og bréf var sent til deildarforseta
viðkomandi deilda þar sem tilgangur og
efni rannsóknar var kynnt. Allir deildar-
forsetar gáfu leyfi fyrir því að óskað yrði
eftir þátttöku nemenda með tölvupósti
sem sendur var af skrifstofu Verkfræði- og
náttúruvísindasviðs. Með tölvupóstinum
fylgdi vefslóð sem vísaði á rafræna útgáfu
listans sem sett var upp í forritinu Ques-
tion Pro. Þar sem þátttaka var ekki nógu
mikil eftir að áminning hafði verið send
var haft samband við formenn og/eða
hagsmunafulltrúa nemenda þar sem til-
gangur rannsóknarinnar var kynntur og
óskað eftir samstarfi við nemendafélögin.
Tvö nemendafélög svöruðu og samþykktu
samstarf og sendu rafræna spurningalist-
ann með tölvupósti til félagsmanna sinna
og hvöttu þá til að svara listanum.