Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar - 01.10.2010, Blaðsíða 175

175
Annar kafli: Samtal íbúa Síríusar við þann frá Satúrnusi
„Það verður að segja eins og er, sagði Míkrómegas, eftir að Hans hágöfgi
var lagstur og ritarinn hafði fært sig að andliti hans, að náttúran er býsna
margbreytileg. – Já, sagði íbúi Satúrnusar, náttúran er eins og blómabeð
þar sem blómin … – Æ, sagði hinn, slepptu blómabeðinu. – Hún er, byrj-
aði ritarinn aftur, eins og hópur ljóshærðra og dökkhærðra kvenna þar sem
skartið … – og hvað varðar mig um þær dökkhærðu? sagði hinn. – Hún er
sem sagt eins og salur, prýddur málverkum þar sem drættirnir … – Ó nei!
sagði ferðalangurinn, enn og aftur, náttúran er eins og náttúran. Til hvers
að leita að einhverju sem líkist henni? – Til að skemmta yður, svaraði rit-
arinn. – Ég vil ekki láta skemmta mér, svaraði ferðalangurinn, ég vil að
mér sé kennt; byrjið á að segja mér hversu mörg skilningarvit mennirnir á
hnettinum ykkar hafa. – Sjötíu og tvö, sagði akademíkerinn, og við kvört-
um alla daga yfir því hversu fá þau eru. Ímyndunarafl okkar nær lengra en
þarfir okkar; okkur finnst að við, með okkar sjötíu og tvö skilningarvit,
bauginn okkar og tunglin fimm, séum of takmörkuð og að þrátt fyrir alla
okkar forvitni og töluverðan fjölda ástríðna, sem er afleiðing okkar sjötíu
og tveggja skilningarvita, höfum við nægan tíma til að láta okkur leiðast.
– Því get ég trúað, sagði Míkrómegas, vegna þess að á okkar hnetti höfum
við næstum þúsund skilningarvit og í okkur eimir enn eftir af einhverri
óljósri þrá, einhverjum óróleika sem gefur okkur stanslaust til kynna að
það sé nú ekki mikið í okkur varið og að það fyrirfinnist miklu fullkomnari
verur. Ég hef ferðast dálítið, ég hef séð dauðlegar verur sem standa okkur
langt að baki og líka mun æðri, en ég hef engar séð sem höfðu ekki fleiri
þrár en raunverulegar þarfir, og fleiri þarfir en ánægju. Kannski kem ég
einn góðan veðurdag til þess lands þar sem ekkert skortir en hingað til
hefur enginn flutt mér óyggjandi fréttir af slíku landi.“ Íbúi Satúrnusar og
Síríusbúinn gengu þannig fram af sér með getgátum, mjög snilldarlegum
og ákaflega óljósum, en eftir margar rökfærslur urðu þeir að snúa sér aftur
að staðreyndum. „Hversu lengi lifið þið? spurði Síríusbúinn. – Ah! afar
stutt, svaraði litli maðurinn frá Satúrnusi. – Það er alveg eins hjá okkur,
sagði hinn. Við kvörtum alltaf yfir því hversu stutt það er. – Þetta hlýtur að
vera alheimsnáttúrulögmál. Því miður lifum við ekki nema fimm hundruð
mikla sólarhringa, sagði íbúi Satúrnusar. (Það jafngildir fimmtán þúsund
árum, eða þar um bil, talið að okkar hætti.) Þér sjáið vel að það er eins og
að deyja um leið og maður fæðist; tilvera okkar er punktur, líf okkar eitt
augnablik, hnötturinn okkar atóm. Við erum rétt svo farin að læra þegar
MÍKRÓMEGAS