Peningamál - 01.07.2008, Blaðsíða 67

F JÁRMÁLAMARKAÐIR
OG AÐGERÐIR SEÐLABANKANS
P
E
N
I
N
G
A
M
Á
L

2
0
0
8
•
2
67
starfsemi erlendis sérstaka heimild til þess að hafa jákvæðan gjaldeyris-
jöfnuð utan við almennan gjaldeyrisjöfnuð til varnar neikvæðum áhrif-
um af breytingum á gengi krónunnar á eigin fjárhlutfall.
Hlutabréfamarkaður í lægð
Heildarmarkaðsverðmæti íslenskra fyrirtækja í OMX-kauphöllinni hefur
lækkað mikið það sem af er ári. Í lok dags 23. júní stóð úrvalsvísitalan
í 4.513 stigum og hafði hún ekki verið lægri síðan 11. október 2005.
Mikil lækkun á innlendum hlutabréfamarkaði í samanburði við erlenda,
skýrist m.a. af hlutfallslega háu vægi fjármálafyrirtækja í íslensku
vísitölunni en þau vega um 80%. Fjármálafyrirtæki hafa víðast hvar
lækkað meira í verði en fyrirtæki í öðrum greinum. Sé þróun íslensku
úrvalsvísitölunnar einungis borin saman við þróun eignaverðs fjármála-
fyrirtækja á hinum Norðurlöndunum er munurinn öllu minni.
Það sem af er ári hafa alls sjö fyrirtæki lýst yfi r áformum um
afskráningu af markaði og því stefnir í að fyrirtækjum í kauphöllinni
fækki umtalsvert á árinu. Stjórn 365 hf. boðaði til hluthafafundar hinn
1. júlí þar sem áformað var að leggja fyrir hluthafa félagsins tillögu
um skráningu félagsins úr kauphöllinni á Íslandi. Áður hafa stjórnir
Vinnslustöðvarinnar, FL Group, Skipta, Icelandic Group, TM og Flögu
lýst yfi r sams konar áformum.
Aðgerðir ríkisstjórnarinnar og Seðlabankans
Um miðjan maí tilkynnti Seðlabankinn að gerðir hefðu verið tvíhliða gjald-
eyrisskiptasamningar við seðlabanka Svíþjóðar, Noregs og Danmerkur.
Samningarnir eru viðbúnaðarráðstöfun og veita Seðlabanka Íslands að-
gang að evrum gerist þess þörf. Hver samningur um sig veitir aðgang að
allt að 500 milljónum evra gegn íslenskum krónum. Seðlabanki Íslands
getur dregið á samningana þegar og ef nauðsyn krefur. Ofangreindir
samningar auka verulega aðgang Seðlabankans að erlendu lausafé.
Vegna góðrar afkomu ríkissjóðs undanfarin misseri og lágrar
skuldastöðu hefur framboð áhættulausra ríkisbréfa verið mjög tak-
markað. Lítið framboð krónubréfa hefur valdið vaxandi þrýstingi á
skuldabréfa- og gjaldeyrismarkaði. Til að liðka fyrir viðskiptum á mark-
aði hefur verið ákveðið að auka við útgáfu stuttra ríkisbréfa. Eins og
rakið er hér að framan verða gefi n út ríkisbréf fyrir samtals allt að 75
ma.kr. en á móti vegur að ríkisbréf að verðmæti um 15 ma.kr. voru á
gjalddaga í júní. Jafnframt hefur bankastjórn Seðlabankans ákveðið að
útgáfu innstæðubréfa verði fram haldið þegar bréfi n sem bankinn gaf
út í mars sl. falla í gjalddaga í september nk. Útgáfa innstæðubréfa og
ríkisverðbréfa er sérstaklega mikilvæg í ljósi markaðsbrests á gjaldeyr-
isskiptamarkaðnum. Kaup á krónum á gjaldeyrismarkaði og fjárfesting
þeirra í áhættulausum krónubréfum er hliðstæð uppsetningu skipta-
samnings þar sem fjárfestir greiðir erlenda vexti af fjármögnunargjald-
miðlinum og fær greidda krónuvexti. Erlendir fjárfestar geta varist
gjaldmiðlaáhættu í gegnum framvirka samninga á gjaldeyrismarkaði.
Aðgerðir af þessu tagi ættu því að stuðla að auknu framboði króna á
markaði með framvirka samninga. Útgáfa ríkisbréfa og innstæðubréfa
kemur því að vissu leyti í staðinn fyrir gjaldeyrisskiptamarkaðinn.
Áformað er að Íbúðalánasjóður stofni tvo nýja lánafl okka. Annar
fl okkurinn varðar lánveitingar til fjármálafyrirtækja á íbúðalánamark-
Tilkynntar útgáfur erlendra skuldabréfa (v. ás)
Á gjalddaga (v. ás)
Útistandandi erlend skuldabréf (h. ás)
1. Gögn til og með 1. júlí 2008.
Heimildir: Reuters, Seðlabanki Íslands.
Ma.kr.
Mynd 9
Skuldabréfaútgáfa í íslenskum krónum erlendis1
Mánaðarlegar tölur
% af VLF
-100
-80
-60
-40
-20
0
20
40
60
80
100
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
50
‘1120102009200820072006‘05