Peningamál - 01.07.2008, Blaðsíða 29

ÞRÓUN OG HORFUR
Í EFNAHAGS- OG PENINGAMÁLUM
P
E
N
I
N
G
A
M
Á
L

2
0
0
8
•
2
29
húsnæði á botni lægðarinnar sem gæti tafið bata. Líklegast er þó að
áhrifin verði ekki mjög mikil.
Í grunnspánni er gert ráð fyrir rúmlega 5% samdrætti íbúða-
fjárfestingar í ár og enn meiri samdrætti á árunum 2009 og 2010. Í
spánni lækkar hlutfall íbúðafjárfestingar af landsframleiðslu í 5% sem
er nálægt metnu langtímajafnvægi.6
Spáð er rúmlega 1% hagvexti í ár en samdrætti á árunum 2009
og 2010
Samkvæmt bráðabirgðatölum Hagstofunnar var liðlega 1% hag-
vöxtur á fyrsta fjórðungi ársins. Miklu hagvaxtarskeiði er að ljúka og
samdráttartímabil er framundan. Undangengin fimm ár hefur verg
landsframleiðsla vaxið um tæplega 30% á föstu verði sem var borinn
uppi af 44% vexti innlendrar eftirspurnar. Í ár er gert ráð fyrir að bæði
einkaneysla og fjárfesting dragist saman og samdráttur innlendrar eft-
irspurnar nemi u.þ.b. 2%. Samkvæmt grunnspánni eykst útflutningur
nokkuð, annars vegar vegna gengis lækkunar krónunnar en einnig
vegna aukins útflutnings áls. Spáð er að hagvöxtur í ár verði rúmlega
1%. Á árunum 2009 og 2010 er á heildina litið spáð svipuðum
samdrætti og í síðustu spá, eða u.þ.b. 2% á hvoru árinu fyrir sig.
Samdráttinn verður hins vegar að skoða í samhengi við gríðarlegan
vöxt undanfarin ár (sjá töflu IV-1).
Framleiðsluspenna hjaðnar hratt en minni slaka er spáð á næstu
árum vegna hægari vaxtar framleiðslugetu
Framleiðsluspenna hjaðnar ört og verður neikvæð um miðbik næsta
árs gangi spáin eftir. Aðrar vísbendingar, t.d. könnun meðal forsvars-
manna 400 stærstu fyrirtækja landsins, gefa einnig tilefni til að ætla
að framleiðsluspenna hjaðni ört. Hlutfall fyrirtækja sem segjast skorta
6. Sjá Lúðvík Elíasson og Þórarinn G. Pétursson (2008), „The residential housing market
in Iceland: Analysing the effects of the recent mortgage market restructuring”, Housing
Studies, væntanleg.
Heimildir: Fasteignamat ríkisins, Morgunblaðið, Seðlabanki Íslands.
Fjöldi eigna til sölu á fasteignavef
Morgunblaðsins/Mánaðarvelta
Mynd IV-10
Óseldar fasteignir
Ágúst 2006 - júní 2008
0
2
4
6
8
10
12
14
16
18
200820072006
1. Grunnspá Seðlabankans 2008-2010.
Heimildir: Hagstofa Íslands, Seðlabanki Íslands.
Magnbreyting frá fyrra ári (%)
Mynd IV-11
Hagvöxtur 1991-20101
-4
-2
0
2
4
6
8
‘09‘07‘05‘03‘01‘99‘97‘95‘93‘91
1. Grunnspá Seðlabankans 2008-2010.
Heimild: Seðlabanki Íslands.
% af framleiðslugetu
Mynd IV-12
Framleiðsluspenna 1991-20101
-6
-4
-2
0
2
4
6
‘09‘07‘05‘03‘01‘99‘97‘95‘93‘91
Tafla IV-1 Breytingar á mismunandi tímabilum (%)

2002-20071 2007-20102
Einkaneysla 39,4 -15,7
Samneysla 15,6 11,4
Fjármunamyndun 97,9 -6,1
Atvinnuvegafjárfesting 134,4 -11,1
Íbúðafjárfesting 74,7 -20,5
Opinber fjárfesting 28,4 42,1
Þjóðarútgjöld 43,8 -7,4
Útflutningur vöru og þjónustu 32,5 7,7
Innflutningur vöru og þjónustu 78,3 -7,1
Verg landsframleiðsla 28,4 -2,8
Ráðstöfunartekjur3 26,7 -10,8
Húsnæðisverð að nafnvirði 103,5 -18,8
Húsnæðisverð að raunvirði 65,5 -34,2
1. Breyting frá meðaltali ársins 2002 til meðaltals ársins 2007.
2. Breyting frá meðaltali ársins 2007 til meðaltals ársins 2010 í grunnspá Seðlabankans.
3. Ráðstöfunartekjur eru mat Seðlabankans.
Heimildir: Hagstofa Íslands, Seðlabanki Íslands.