Skírnir - 01.01.1979, Page 140

138 SVEINN SKORRI HÖSKULDSSON SKÍRNIR
Langflestar vísanir Jóns eru til Bibliunnar, en einnig vísar
hann til íslenskra þjóðsagna, klassískra goðsagna og bókmennta
og svo til samtímabókmennta evrópskra.
Lítum nú á nokkur dæmi þessa.
„Hjónaband“ stendur fremst þeirra prósaljóða, sem hér voru
kennd við lífsuppgjör eða heimspeki, og það myndar eins konar
tengilið við lrin kaldhæðnu ástamálaljóð fyrra hluta bókarinnar.
Það hefst svo:
Hún er að gifta sig, og eg er boðinn i veisluna. Hafið þið nokkurn tíma
heyrt aðra eins ósvífni?
En þeim skal ekki verða kápan úr því klæðinu.lðö
Síðan fylgir stutt ræða mælanda ljóðsins þar sem hann end-
ursegir hringminnið úr ævintýrunum „Sögunni af Surtlu í Blá-
landseyjum“ og „Sögunni af Hringi kóngssyni".106 I lok ljóðsins
stekkur svo mælandinn út úr sagnaminninu og inn í nútíðina:
Og þarna má kóngssonurinn dúsa.
En hringurinn?
Það getur verið, að hann sé úr gulli, en oftast er hann ekki gull, þó að
hann seljist sem gull.
En það getur verið, að hann sé úr gulli.
Eg þori ekki að fortaka það.tð"
Ein leið er að túlka þetta ljóð sem spurningu um hvað sé
ekta og hvað svikið í mannlegu lífi, ástum sem öðrum vanda-
málum.
„Tjaldið fellur“ lýsir veislu er Gabríel erkiengill heldur á
himnum að lokinni leiksýningu sem þar hefur farið fram.
Biblíuvísun ljóðsins er bundin við nafn Gabríels eitt því að
hvergi er erkiengilsins getið við leikhússtarfsemi í hinni helgu
bók. Þessi himneska veisla eftir leiksýningu leiðir hins vegar
liugann að heiti frægs skáldverks, Gleðileiknum guðdómlega,
eftir Dante og til annars verks Dantes skírskotar Jón beint t
öðru prósaljóði sem brátt verður að vikið.
Aðalleikari sýningarinnar hlýtur fyrir frammistöðu sína lof
jafnt engla sem guðs almáttugs. Hann lætur sér þó fátt um finn-
ast: