Skírnir - 01.01.1979, Page 204

BRÉF TIL SKÍRNIS
Tilvitnanir í vísindarannsóknir
Islendinga
Forvitnilegt er að athuga hversu mikil áhri£ íslenzkar vísindarannsóknir
hafa haft á alþjóðlegar vísindarannsóknir eða hversu oft hefur verið vitnað
í þær á alþjóðlegum vettvangi. Hefur í þeim tilgangi verið flett upp nöfn-
um nokkurra íslenzkra vísindamanna í .Science Citation Index" (SCI). Sú
skrá tekur til allra meiri háttar tímarita (þó engra ísl. rita) í öllum grein-
um raunvísinda og getur allra þeirra er vitnað hafa í tiltekna grein eða bók.
Fylgir hér listi yfir þá íslenzka vísindamenn sem á fimm árum (1971—1975)
hefur verið vitnað til að meðaltali fimm sinnum á ári eða oftar. Athugun
sem þessi gefur talsverða hugmynd um stöðu íslenzkra vísindarannsókna
á alþjóðlegum vettvangi en þessi samanburður á vísindamönnum er þó að
sjálfsögðu enginn algildur mælikvarði á mikilvægi þeirra rannsókna er
þeir stunda né á áhrif þeirra á íslenzkar rannsóknir, menntun eða atvinnu-
lif.
Benda verður sérstaklega á nokkrar takmarkanir sem eru á þessum lista.
I. Búast verður við því að listinn sé alls ekki tæmandi og að fleiri vísinda-
menn hefðu átt að vera á honum. Einkum gæti vantað vísindamenn í lækn-
isfræðigreinum og menn sem starfandi eru erlendis.
II. Ekki er óalgengt að fleiri en einn vísindamaður skrifi undir sama eftir-
nafni og upphafsstaf og er þá enginn greinarmunur gerður á þeim í SCI.
Þannig skrifa t. d. tveir prófessorar í jarðfræði við Háskóla íslands undir
nafninu T. Einarsson og hefur ekki verið reynt að greina þá í sundur. Oft
má þó lauslega greina vísindamenn á mismunandi sviði í sundur eftir þeim
tímaritum sem vitnað er í og er þá tilvitnanafjöldi hvers áætlaður eins og
fram kemur á listanum. Líklegt verður þó að telja að einhverjir þeir vís-
indamenn aðrir sem á listanum eru séu í raun fleiri en einn maður sem
skrifa undir sarna nafni. Nokkur íslenzk nöfn eins og Jonsson og Magnusson
eru svo algeng á Norðurlöndum að erfitt er að greina einstaklinga í sundur.
III. í SCI er hver grein undir nafni fyrsta höfundar. Allar tilvitnanir i
þá grein eru þvi hér eignaðar fyrsta höfundi eingöngu þó að ef til vill hafi
margir aðilar staðið að greininni.
IV. Frá því rannsóknir hefjast þar til niðurstöður eru birtar, þar til vitn-
að er í þær, þar til þær tilvitnanir eru teknar á skrá, þar til leitað er í henni
að íslenzkum nöfnum og þar til þær niðurstöður eru birtar, líður óhjá-