Skírnir - 01.01.1979, Blaðsíða 206

204 EINAR JÚLÍUSSON SKIRNIR
kvæmilega langur tími. Flestar þær tilvitnanir sem hér eru taldar eru í
rannsóknir sem gerðar voru fyrir meira en áratug. Margir a£ yngri vísinda-
mönnum komast af þeim sökum ekki á þennan lista þó að oft sé vitnað í
verk þeirra nú. Bætt hefur því verið á listann nöfnum nokkurra yngri manna
og annarra, sem vitnað hefur verið til oftar en 10 sinnum árið 1978. Sumir
þeirra voru ekki teknir með í könnuninni fyrir árin 1971—75. 'Tilvitnanafjöldi
allra fyrir árið 1978 er sýndur á listanum en þess ber að gæta að sá fjöldi er
ekki eins marktækur tölulega séð.
V. í upplýsingum þeim sem gefnar eru um sérgrein vísindamannanna og
þá stofnun sem þeir starfa við gætir sjálfsagt nokkurs misræmis og óná-
kvæmni.
Heildarfjöldi tilvitnana í SCI er um 5 milljónir á ári hverju (7,6 milljónir
árið 1978) og ættu þá samkvæmt 0,01% hlutatölu (ca. tvöfaldri höfðatölu) að
koma um 500 (760) tilvitnanir í verk íslendinga. Má segja að íslenzkir vís-
indamenn megi mjög vel við una að fá í SCI hátt á annað þúsund tilvitnanir
á ári einkum þar sem engin íslenzk rit eru yfirfarin og þar sem Islendingar
verja hlutfallslega minna fé til rannsókna en aðrar þjóðir. Þess ber þó að
geta að meiri hluti þessara tilvitnana er í rannsóknir framkvæmdar erlendis
og af þeim rannsóknum sem unnar eru á íslandi er talsverður hluti kost-
aður af erlendum fjárframlögum.
Tilvitnanafjöldinn virðist áberandi misdreifður. Næstum helmingur
þeirra tilvitnana er hér er talinn er í verk aðeins sex einstaklinga. Virðist
það óneitanlega lág tala miðað við að rúmlega 300 manns starfa hérlendis
að rannsóknum í raungreinum samkvæmt ársskýrslu Rannsóknaráðs ríkisins.
Ekki er þó ljóst hvort þessi dreifing er nokkuð ójafnari en gerist með öðrum
þjóðum.
Flestir þeir vísindamenn sem á listanum eru kenna við Háskóla íslands.
í Háskólanum eru raunvísindi einkum stunduð í raunvísinda- og verkfræði-
deild og í læknadeild. Nokkur mismunur kemur fram eftir greinum eða svið-
um og fylgir smáyfirlit yfir tilvitnanafjölda fastra kennara Háskólans eftir
hinum ýmsu sviðum. Verkfræði- og raunvísindadeild má skipta í 7 nokkuð
vel aðskildar greinar. Læknadeild er í árbók Háskólans 1973—1976 skipt í
næstum 30 svið, en ekki er getið um hverjir kenna á hinum ýmsu sviðum.
Er henni því hér ekki skipt niður.
Heildartilvitnanafjöldinn í ritverk fastra kennara Háskólans er um 650
á árinu 1978 sem telja má vel viðunandi. Þessi tilvitnanafjöldi gefur þó varla
rétta mynd af þeim rannsóknum sem nú eru stundaðar við Háskóla íslands.
Hlutur Háskólans í þessum rannsóknum er í raun mun minni. Stór hluti
þessara tilvitnana er í rannsóknir sem vísindamennirnir hafa framkvæmt er-
lendis á námsárum sínum og næstu árum þar á eftir, eða við aðrar stofnanir
áður en þeir tengdust Háskólanum. A því leikur enginn vafi að mjög erfitt
er að koma á fót hérlendis rannsóknum sem mikið er skrifað um í alþjóð-
legum vísindaritum.