Sagnir - 01.06.1998, Qupperneq 88

Sagnir - 01.06.1998, Qupperneq 88
SAGNIR ‘ 98 síðan eftir aðstoð Árna og Páls við að ná rétti sínum gegn lögmanni og var það tekið fyrir á Alþingi 1706. Páll Vídalín átti að dæma en Gottrup taldi Pál vanhæfan þar sem hann væri ákærandi. Páll bað þá lögréttumenn að gefa sitt álit og bauðst svo til að leggja fram sitt mat. Aðeins þrír lögréttumenn dæmdu með Páli í málinu. Hinir skoruðust undan og báru því við að þegar málið hafi verið tekið fyrir hefðu svo fáir verið innan vébanda að þeir töldu sig ekki skylduga til að taka málið fyrir. Dómar fóru þannig að Brynjólfur var leystur undan öllum áburði lögmanns. Ekki þótti sannað að nautið hefði verið illa fóðrað. Hálfur mánuður leið þar til tarfinum var slátrað og gat hann hvort sem var batnað eða versnað á þeim tíma. Hvað tollinum viðkom vissu lögréttumenn engin dæmi um að eigendur tarfa sem voru í fóðri hefðu krafist reiknings fyrir leigu á þeim. Eftir öllum málsatvikum dæmdu þeir bæði Sigurð Einarsson og Gottrup til að greiða Brynjólfi bætur, Sigurð fyrir óljósa dóma og lögmann fyrir svigurmæli í garð Brynjólfs.26 Á sama þingi árið 1706 var lesið í lögréttu bréf frá Gottrup lög- manni þar sem hann mótmælti málsmeðferð í máli Þorláks Ólafs- sonar, bónda í Forsæludal. Þorlákur hafði hvorki greitt leigur né land- skuld eftir ábýlisjörð sína og fyrir þá sök byggði Gottrup honum út. Á héraðsþingi í Ási árið 1705 hafði Sigurður Einarsson dæmt Þorlák til að greiða ellefu marka sekt á landsvísu.27 Þessu vildi Þorlákur ekki una. Müller amtmaður blandaði sér í málið, gegn lögum að mati Gottrups. Amtmaður lét taka málið fyrir í lögréttu árið 1705 og dæma í því meðan Gottrup var í Kaupmannahöfn. Sigurður Björnsson lögmaður neitaði að dæma í málinu að Gottrup fjarstöddum. Páll Vídalín tók þá við og kom á sáttum milli Sigurðar Einarssonar og Þorláks Ólafssonar. Sekt bóndans var felld niður en Sigurður Einarsson varð að greiða Þorláki tvö hundruð á landsvísu vegna kostnaðar sem hann hafði haft af málinu. Þessa sáttargjörð neitaði Gottrup að samþykkja því að sektin átti að renna til konungs og með niðurfellingu sektarin- nar var verið að hafa fé af hans hátign. Jafnframt neitaði Gottrup að samþykkja allar aðrar „for- líkanir“ sem Páll hafði gert í málum hans að sér fjarstöddum.28 Gottrup skrifaði til Rentukammers 23. júlí 1706 og kvartaði yfir þeim órétti sem hann væri beittur af Müller amtmanni og Páli Vídalín. Ástæðuna sagði hann vera persónulega óvild og hatur amtmannsins í sinn garð.29 GOTTRUP OG EKKJURNAR Fljótlega skiptu Árni og Páll nokkuð með sér verkum varðandi þau störf sem þeim voru falin í tengslum við jarðabókargerðina. Árni sinnti mest bréfaskriftum og kvörtunum almúgans en Páll ferðaðist um og skráði jarðir. Heima í héraði var Páll þó fús til að hlýða á kvartanir Húnvetninga. Tvær ekkjur gáfu vitnisburð um samskipti sín við Gottrup lögmann og umboðsmenn hans heima hjá Páli varalögmanni í Víðidalstungu. Ófögur er lýsing ekkjunnar Ingibjargar Pálsdóttur á viðskiptum hennar við Gottrup og umboðsmenn hans, sem skráð var eftir henni 17. janúar 1703. Ingibjörg leigði hálfa jörðina Miðhús í Neðra Vatnsdalshreppi og sagðist hafa tekið jörðina í votta viðurvist heima af Gottrup í stofunni á Þingeyrum árið 1700. Hún skilaði leigum til lögmanns en þá stóðu eftir 60 fiskar af landskuld. Næsta vetur áttu Ingibjörg og synir hennar við veikindi að stríða svo að lítið gekk því að ná heim útheyi sem hún átti á engjunum. Af þessum sökum varð heylaust hjá þeim í þriðju viku góu og báðar leigukýrnar urðu síðbærar. Ingibjörg leitaði á náðir lögmanns og bað hann að láta sig hafa snemmbæra kú í skiptum fyrir aðra síðbæruna. Lögmaður lofaði því ekki, en á Mikjálsmessu var henni send geldmjólk kýr frá Hnausum sem mjólkaði mörk í mál, en í staðinn tekin önnur síðbæran sem þá mjólkaði 4 merkur í mál. Þegar heylaust varð hjá henni geltust báðar kýrnar. Þegar hér var komið sögu komu nokkrir sendimenn lögmanns og tóku kúgildin í burtu, þessar tvær kýr og 6 ær og að auki eina á og tvo gemlinga. Ekki afhenti hún eða synir hennar gripina. Ingibjörg sat nú áfram á jörðinni. Nokkru fyrir fardaga komu hreppstjórar og lögsagnari og heimtuðu af henni landskuldina. Hún svaraði að ekki væru enn komnir fardagar, en þá skyldi hún fara til lögmanns og greiða skuldina sem eftir stóð hjá henni. Einnig hafði Ingibjörg 20 pör sokka sem hún ætlaði sem greiðslu upp í skuldir sínar. Þeir sögðu þá ógilda og neituðu að taka við þeim. Mennirnir létu nú greipar sópa og tóku allt nýtilegt, brutu upp kistu og tóku úr henni það sem þeim leist á. Flestir umboðsmanna 87 Guðrún Bjarnadóttir Friðrik IV Stiftamtmaður U.C. Gyldenlöve Amtmaður Christian Müller Landfógeti Páll Beyer 2 lögmenn Sigurður Björnsson og Lauritz Gottrup Í D an m ö rku Á Íslan d i Valdapýramíðinn í stjórnkerfinu 1705 Ófögur er lýsing ekkjunnar Ingibjargar Pálsdóttur á viðskiptum hennar við Gottrup og umboðsmenn hans
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84
Qupperneq 85
Qupperneq 86
Qupperneq 87
Qupperneq 88
Qupperneq 89
Qupperneq 90
Qupperneq 91
Qupperneq 92
Qupperneq 93
Qupperneq 94
Qupperneq 95
Qupperneq 96
Qupperneq 97
Qupperneq 98
Qupperneq 99
Qupperneq 100
Qupperneq 101
Qupperneq 102
Qupperneq 103
Qupperneq 104
Qupperneq 105

x

Sagnir

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Sagnir
https://timarit.is/publication/1025

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.