Ritröð Guðfræðistofnunar - 01.01.1988, Side 120

Ritröð Guðfræðistofnunar - 01.01.1988, Side 120
Þórir Kr. Þórðarson Frásögur Fjodors Dostojefskís bera svip af Fjallræðu Jesú. Einfaldleikinn og notkun sterkra andstæðna eru honum töm. En fyrst og fremst markast ritmennska hans af því að hann er sífellt að berjast við þverstæður lífsins í anda prédikunar Krists og persónu hans. Kristsmyndin kemur oft fyrir í sögum Dostojefskís. Kristur birtist sem hinn hrjáði í píslum sínum meðal hinna umkomulausu, en sigrar í upprisu sinni (að hætti rússneskrar kristni). En mynd Jesú sjálfs er mynd hins þögla sem beygir sig undir grimmd mannanna, elskar þá með þögn sinni og hryggist yfir þeim. vn Stflfræði og merking í blaðagrein sem birtist nýlega (Mbl. 6.8.87), „Eyðnikrossinn,“ stígur fram á ritvöllinn höfundur sem er nákvæmlega eins og lesendur þeir eiga að vera sem skrifaðar em fyrir trúarlegar, kirkjulegar greinar og bækur. Það er auðséð á greininni að hann les mikið, er m.a. vel að sér í Biblíunni, hann er hugmyndaríkur og reynir að gera sér sjálfstæða grein fyrir hlutunum. Hann kemst að vísu að niðurstöðum sem að minni hyggju em alrangar. En það skiptir ekki öllu, heldur hitt, að við þá eina er hægt að eiga orðastað sem em forvitnir. Auk þess birtir grein hans vanrækslusyndir okkar guðfræðinganna, sem höfum ekki gefið lestrarfúsu fólki kost á lesefni um niðurstöður rýninna biblíuvísinda og guðfræðilegrar túlkunar kristninnar. í greininni segir: Margar af boðunum guðspjallanna eru góðar og fallegar. Menn með sæmilega gott hjartalag, mannlegar eðlishvatir, opin eyru og augu, geta vel tileinkað sér þær sem góða leiðsögn á lífsleiðinni. Samt er nú svo að á síðum guðspjallanna er að finna fyrirmæli, sem aðeins er á færi þeiira að fara eftir, sem eru gjörsamlega blindir, heymarlausir og síðast en ekki síst nokkum veginn sneyddir mannlegri náttúm. Sýnishom: „Hver sem lítur á konu með gimdarhug hefur þegar drýgt hór með henni í hjarta sínu . . .“ (o.s.frv., og mörg önnur dæmi tekin.) Hér fjallar höfundur um orð Jesú í Fjallræðunni (Matteus, 5.28). Honum finnst þetta hörð ræða, og er ekki að undra. Það þótti mörgum á undan honum, t.d. lærisveinunum við annað tækifæri (Jóhannes, 6.60, þótt öðruvísi sé þýtt nú). En hér sem endranær við lestur Biblíunnar er spumingin: „Hvemig lestu?“ Hvað meikir það sem ég les? Hvemig ber að túlka það? Hver einasti texti, hver blaðagrein, hvert ljóð er háð því hvað fyrir höfundinum vakir. í blaðagrein er það venjulega augljóst, en í ljóði er það oft hulið hvað höfundurinn er að fara, þar til lesandinn hefur þrengt sér inn í ljóðið, gert vemnd þess að sinni og loks öðlast skilning á því. Þá lýkst ljóðið upp fyrir lesandanum eins og blóm sem opnar sig. Fjallræða Jesú er í eins konar ljóðaformi: stuttar og meitlaðar setningar, oft í spekiritastíl, en einnig með stfleinkennum hebresku 118
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106
Side 107
Side 108
Side 109
Side 110
Side 111
Side 112
Side 113
Side 114
Side 115
Side 116
Side 117
Side 118
Side 119
Side 120
Side 121
Side 122
Side 123
Side 124
Side 125
Side 126
Side 127
Side 128

x

Ritröð Guðfræðistofnunar

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Ritröð Guðfræðistofnunar
https://timarit.is/publication/1152

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.