Ritröð Guðfræðistofnunar - 01.01.1998, Side 170

Jón Sveinbjörnsson
og lærisveinarnir, sem þraukuðu í raun allt til enda, og að lesandinn ígrundaði
vegferðina til Golgata í fylgd Bartímeusar og lærisveinanna og gengi inn í
þroskaferlið í dæmisögunni um hinn góða jarðveg.
Stef:
Þau stef sem mest ber á í kaflanum 8.22 - 10.52 eru tengd breyttum mögu-
leikum mannsins að lifa lífinu og öðlast lífsfyllingu. Myndir eru dregnar upp af
óskum og þrá manna. Bartímeus vill öðlast sjón, Jakob og Jóhannes vilja fá
æðstu virðingarsætin, og auðugi maðurinn spyr hvemig hann geti öðlast eilíft líf.
Lærisveinarnir hafa yfirgefið allt og fylgt Jesú án þess að skilja hvað fólst í eftir-
fylgdinni. Faríseai'nir og fræðimennirnir einblíndu á lögmál Móse og kennisetn-
ingar feðranna og töldu sig hafa allt á hreinu.
Bartímeus uppfyllir skilyrðið án þess að vita af því og honum verður það ekki
ljóst fyrr en Jesús greinir honum frá því að trú hans hafi opnað augu hans og upp
frá því fylgir hann Jesú á ferðinni. Jesús spyr Jakob og Jóhannes hvort þeir geti
drukkið þann kaleik sem hann drekki og skírst þeirri skím sem hann skírist og
boðar að þeir muni gera það. Auðuga manninn biður Jesús að fara, selja allar eig-
ur sínar og gefa fátækum, koma síðan og fylgja sér.
Hér er verið að fjalla um viðleitni mannsins fyrir og eftir upprisu Jesú Krists
og um trú og skilning sem aðferð og markmið. Bartímeus sýnir trú en hefur ekki
enn öðlast skilning sem hann á eftir að öðlast á ferðinni með Jesú. Pétur skilur
ekki hlutverk Jesú þótt Jesús hafi frætt hann um það. Pétur játar Jesú sem Krist
en hann vantar enn þann skilning sem vegferðin með Jesú í dauða hans og
upprisu á eftir að veita honum. Með því að taka þátt í ferli Jesú og fylgja honum,
boðar höfundur að maðurinn muni öðlast skilning á mælistiku Guðs og leika
þannig hlutverk góða jarðvegsins sem gefur af sér margfaldan ávöxt.
I öðram þætti lestrarferlisins (Höfundur - lesendur) er reynt að komast að
upplýsingum um lestrarsamfélag fyrstu aldar, sögulegum og félagslegum
aðstæðum og bókmenntalegum hefðum höfundar og lesenda til þess að hægt sé
að fylgjast með því hvernig höfundur notar textann til þess að hafa áhrif á
lesendur sína.
Þriðji þáttur
(Textinn og við)
Stef „í samhengi menningar“ eða sammannleg stef Yms stef í kaflanum skír-
skota til okkar núlifandi manna, svo sem blinda í yfirfærðri merkingu skilnings-
leysis og sjón í merkingu skilnings. Viðhorf þátttakenda sem vilja æðstu sæti, er
sárt um eigur sínar og metast við náungann em einnig kunnugleg.
Viðleitni mannsins til að skilja stöðu sína og möguleika í heiminum og til að
tryggja framtíð sína og sinna kemur fram í ýmsum myndum. Trúarbrögð og
168