Tímarit hjúkrunarfræðinga - 01.08.2011, Side 72

Tímarit hjúkrunarfræ›inga – 4. tbl. 87. árg. 201168
og eftir fæðingu og þá mynd sem athugunareyðublöð, sem
notuð eru, gáfu af ástandi þeirra. Sambærilegar rannsóknir er
ekki að finna hérlendis en með henni fæst yfirsýn yfir ástand
þessara barna og hjúkrunarlegar þarfir þeirra. Lagt var upp
með þrjár rannsóknarspurningar: 1) Hver er samsetning þess
hóps barna sem fer í áhættumat á vökudeild? 2) Hverjir eru
áhættuþættir barnanna fyrir og eftir fæðingu? 3) Hve lengi eru
börnin í áhættumati á deildinni? Niðurstöður gætu nýst við
þróun og endurbætur á verklagsreglum á vökudeild og annars
staðar þar sem við á.
AÐFERÐ
Rannsóknarsnið
Rannsóknin er afturskyggn (e. retrospective chart review) og
byggist á upplýsingum úr eftirlitsskrám sem eru varðveittar í
gagnaskrá á dagdeild vökudeildar. Þýðið var allir þeir nýburar
sem komu inn á vökudeild í áhættumat strax eða fljótlega eftir
fæðingu en þurftu ekki á innlögn á legudeild að halda en fóru
aftur til móður.
Úrtak
Í úrtakinu voru allir nýburar sem komu í áhættumat á eins árs
tímabili, frá 1. janúar til 31. desember 2008, og útskrifuðust að
lokinni athugun aftur til móður sinnar. Þau börn sem voru lögð inn
meðan á áhættumati stóð voru útilokuð úr úrtaki. Auk þess voru
börn ekki tekin með ef upplýsingar um kyn, aldur, meðgöngulengd
eða Apgar skorti. Börn sem ekki höfðu skráða þyngd voru þó
tekin með sökum þess að ekki er stefna vökudeildar að vigta börn
sem koma í áhættumat nema sérstök ástæða þyki til.
Mælitæki
Sérstakt eyðublað er notað við skráningu lífsmarka og ástand
nýbura í áhættumati á vökudeild og er útbúið af starfsmönnum
deildarinnar. Upplýsingarnar voru færðar inn í gagnaskrá.
Á blöðunum er yfirlit yfir lífsmörk (öndun, blóðrás, hita og
súrefnismettun), ástand (til dæmis erfiðleikar við öndun),
inngrip (sogun, súrefnisgjöf, blóðsykursmæling), hvenær barn
kemur og fer og tímasetning mælinga.
Gagnasöfnun
Að fengnum tilskyldum leyfum frá viðeigandi aðilum á Landspítala,
vísindasiðanefnd Landspítala nr. 22/2009 og Persónuvernd
nr. 2009020246LSL var hafist handa við gagnasöfnun. Til
þess að fara yfir ferli nýburanna voru notaðar upplýsingar af
matsblöðunum frá árinu 2008. Auk þess voru notaðar upplýsingar
úr ársuppgjöri LSH 2008 um fjölda fæðinga og fleira.
Breytur og úrvinnsla gagna
Gögnin sem safnað var voru: hvenær barn kom á deildina
og hvenær það fór, hvenær hver lífsmarkamæling var gerð,
öndunartíðni (andartök á mínútu). Hvort barn hafi verið með
öndunarerfiðleika (stunur, inndrætti og/eða nasavængjablakt),
hjartsláttur (slög á mínútu), blóðþrýstingur (mm Hg), meðalslag­
æðaþrýstingur (mm Hg). Líkamshiti mældur í holhönd (°C),
kassahiti (°C), litarháttur, súrefnismettun (%), hvort þörf hafi verið
Tafla 1. Lýsing á úrtaki.
Meðgöngulengd (vikur og dagar)
35v-
35v6d
36v-
36v6d
37v-
37v6d
38v-
38v6d
39v-
39v6d
40v-
40v6d
41v-
41v6d
42v-
42v6d
Alls
n %
Fjöldi 17 18 30 45 105 83 73 27 398 100
Drengir 10 14 13 24 57 47 41 13 219 55
Stúlkur 7 4 17 21 48 36 32 14 179 45
Meðalþyngd (g) 2630 2792 3018 3323 3745 3778 3897 4175
Algengasti APGAR við 1mín 9 7 og 9 9 9 8 9 6 8
Algengasti APGAR við 5 mín 10 9 9 9 9 7 8 9
Meðalhiti (C) 36,7 36,7 36,7 36,8 36,9 37,0 37,0 37,1
Meðalblóðsykur (mmól/L) 3,5 3,7 3,2 3,7 4,1 4,6 4,6 5,1
Meðalöndunartíðni á mínútu 48 56 52 53 52 58 57 53
Meðalsúrefnismettun (%) 99 98 98 98 98 97 98 97
Öndunareinkenni
Inndrættir 0 1 2 4 5 2 4 0 18 6,8
Nasavængjablakt 0 1 2 1 10 11 10 1 36 13,6
Stunur og inndrættir 0 2 2 3 1 5 5 3 21 7,9
Stunur og nasavængjablakt 2 1 2 7 19 12 9 4 56 21,2
Inndrættir og nasavængjablakt 0 0 3 5 2 6 5 1 22 8,3
Stunur, inndrættir og nasavængjablakt 2 4 5 4 24 15 17 7 78 29,5
Samtals m. öndunareinkenni af innlögnum 264 66,3
% innan meðgönguvikna 47,0% 55,5% 62,2% 63,3% 66,6% 67,4% 74,0% 70,4%