Þjóðmál - 01.06.2010, Blaðsíða 26

24 Þjóðmál SUmAR 2010
svarað til baka þar sem það væri ekki á hans
verksviði .28
Ljóst að Straumi yrði ekki
veitt fyrirgreiðsla
A ð morgni sunnudagsins 8 . mars settust æðstu stjórnendur Straums niður og und­
irbjuggu áætlun fyrir næstu daga sem byggð ist
á þeirri forsendu að Straumur myndi óska eftir
greiðslustöðvun . Klukkan fjögur síðdegis fóru
þeir William og Óskar til fundar á skrifs tofu
Fjármálaeftirlitsins . Þar voru Svein Harald
Øygard, Sturla Pálsson, Ragnar Hafliða son,
Gunnar Haraldsson, formaður stjórnar Fjár­
mála eftirlitsins, og tveir lögfræðingar frá eftir­
lit inu, annar þeirra var Arnar Þór Sæ þórsson .
Á þessum fundi kom fram að Seðla bankinn
myndi ekki veita Straumi frekari fyrirgreiðslu .
Enginn fulltrúi ríkisstjórnar var á staðnum
og ekkert kom fram um það hvernig hinir
opinberu aðilar sæju fyrir sér framtíð bankans .
William og Óttar gerðu skýrlega grein fyrir
því á fundinum að greiðslustöðvun væri hin
æskilega leið fyrir bankann úr því sem komið
væri . William rakti fyrir viðstöddum að hann
teldi að í því fælist stórkostlegur skaði að veita
Straumi ekki fyrirgreiðslu á sama tíma og aðrir
mun veikari bankar væru styrktir . Straumur
byggi við afar sterka eiginfjárstöðu og væri
eina fjármálafyrirtækið í Kauphöllinni . Afstaða
stjórnvalda væri kaldhæðnisleg í ljósi þess að
bankinn ætti framtíðina fyrir sér . William
bætti við að hann teldi skorta tilfinnanlega
pólitískan vilja til að koma bankanum til
aðstoðar . Sturla Pálsson tók fram að það væri
ekki í valdi Seðlabankans að veita bönkum
fyrirgreiðslu við þær aðstæður sem nú væru
uppi . Þau ummæli Sturlu skjóta skökku við
því á sama tíma veitti Seðlabankinn gríðarleg
lán til fjármálastofnana sem síðar var siglt í
þrot . William benti fundarmönnum á að þeir
sem raunverulega tækju ákvörðun um þetta
mál væru fjarstaddir .29
Að sögn Tryggva Pálssonar, framkvæmdastjóra
28 „Straumur gagnrýnir FME .“ Fréttablaðið, 10 . mars 2009 .
29 William Fall, viðtal 21 . september 2009 .
fjármálasviðs Seðlabankans, gerði Seðlabankinn
hvað hann gat til að aðstoða Straum um laust fé,
en til grundvallar lágu mjög ýtarlegar skýrslur frá
Straumi . Hins vegar hefði Straumur fallið á tíma
varðandi sölu eigna, en eignasalan tekið lengri
tíma en ráð var fyrir gert . Hér hefðu aðgerðir
danska fjármálaeftirlitsins skipt máli, en það
hefði meinað Straumi að taka við innlánum þar
í landi . Tryggvi Pálsson segir það hafa verið mat
Seðlabankans að ekki væri unnt að taka frekari
tryggingar hjá Straumi . Talsverðri óvissu hefði
verið háð hvað fengist úr eignasölu, en eignir
hafi ekki dugað fyrir skuldum . Seðlabanka­
menn munu hafa átt mjög annríkt umrædda
daga vegna vandræða Icebank og Sparisjóðs
Reykjavíkur og nágrennis . Að mati Tryggva var
þarna komið að endalokum og Seðlabankinn
hefði ekki get að veitt frekari fyrirgreiðslu, en hann
áréttar að hann hafi alla tíð átt mjög góð sam skipti
við William Fall . Segir Tryggvi að enginn „hvellur“
hafi orðið í samskiptum Straums og Seðla bank ans
vegna þessa, ólíkt samskiptum Seðla bank ans og
Glitnis nokkrum mánuðum fyrr . Óttar Pálss on
hefði til að mynda verið mjög vel meðvitaður um
það hvernig málin stóðu . Stjórnendur Straums
hefðu upplýst Seðlabankann rækilega um stöðu
Straums . Þessi mál hefðu verið til fyrirmyndar
hvað Straum varðar, ólíkt gömlu viðs kipta bönk­
unum þremur, en Seðlabankinn hafði ekki upplýs­
ingar um helstu viðskiptavini þeirra .30
Svein Harald Øygard sagði í samtali við
höf und að málefni Straums­Burðaráss hefðu
verið með allra fyrstu málum sem hann kom
að sem seðlabankastjóri . Taldi hann að Seðla­
bankinn hefði fram til marsmánaðar 2009 teygt
sig fulllangt til að koma til móts við Straum
og nefndi hann í því sambandi fyrir greiðslu í
desember 2008 . Hefðu sum veðanna verið
„óhefðbundin“ . Veð í finnskum fjárfestinga­
banka væri meðal þess sem hann kallaði
„óhefðbundið“ . Kvaðst hann sjálfur hafa lagst
gegn því að bankinn fengi lán að andvirði
hundrað milljónir evra . Þá hefðu möguleikar
Seðlabankans til lánafyrirgreiðslu verið mjög
takmarkaðir á þessum tíma og Seðlabankinn
í reynd ekki haft burði til að vera lánveitandi
30 Tryggvi Pálsson, viðtal 17 . nóvember 2009 .