Saga - 2006, Page 10

förn um ára tug um og kvenna hreyf ing in. fiar áttu kvenna rá› stefn ur
Sam ein u›u fljó› anna stór an hlut a› máli.
Hér á eft ir ver› ur fjall a› um starf Sam ein u›u fljó› anna í flágu
kvenna, kvenna rá› stefn ur og kvenna ára tug inn og sko› a› hvort og
flá hva›a áhrif al fljó› leg um ræ›a, stefnu mörk un, a› ger› ir og sam -
flykkt ir var› andi stö›u kynj anna höf›u hér á landi á tíma bil inu
1975–2005. Vegna skorts á rann sókn um er erfitt a› átta sig á hvort
flessi áhrif voru meiri e›a minni hér á landi en ann ars sta› ar.6 fió
má draga flá álykt un a› flau hafi ver i› meiri hér en ví›a ann ars
sta› ar vegna fless hve vel kvenna sam tök n‡ttu sér kvenna ár i› og
kvenna ára tug inn. A› ger› ir ís lenskra kvenna vöktu mikla at hygli
úti í heimi, en fla› hef›i vart or› i› nema vegna fless hve ein stak ar
flær voru á heims vísu.
Kvenna hreyf ing in rís upp a› n‡ju
Starf Sam ein u›u fljó› anna a› mál efn um kvenna á sér lang an a› -
drag anda. Frá flví á árum fyrri heims styrj ald ar störf u›u öfl ug ar
kvenna hreyf ing ar a› fri›i í heim in um sem flær tengdu rétt inda bar -
áttu kvenna.7 fieg ar fijó›a banda lag i› var stofn a› 1919 ger›u
kvenna sam tök kröf ur um a› eiga flar full trúa og hvöttu rík is -
stjórnir til a› velja kon ur sem full trúa sína. Inn an fijó›a banda lags -
ins starf a›i nefnd um mál efni kvenna, en banda lag i› bei› skip brot
í a› drag anda sí› ari heims styrj ald ar, eins og kunn ugt er. Ári› 1945
var bo› a› til flings í San Francisco til a› und ir búa stofn un Sam ein -
u›u fljó› anna. fiar voru all nokkr ar kon ur full trú ar landa sinna og
höf›u marg ar fleirra reynslu af fri› ar starfi og kvenna bar áttu. fiess -
um kon um tókst a› fá ákvæ›i um jafn rétti kvenna og karla inn í
stofnsátt mála Sam ein u›u fljó› anna en fla› var ekki au› sótt mál. Á
kristín ástgeirsdóttir10
6 Norski fé lags fræ› ing ur inn Be at rice Haalsa er nú a› byrja rann sókn á áhrif um
kvenna starfs Sam ein u›u fljó› anna á stö›u kvenna í Nor egi. Höf undi er ekki
kunn ugt um sam bæri leg ar rann sókn ir ann ars sta› ar.
7 Nefna má hreyf ing ar eins og International Council of Women sem Banda lag
kvenna var a› ili a›, International Alli ance of Women sem Kven rétti da fé lag Ís -
lands var í, KFUK og Women’s International League for Peace and Freedom.
Sjá Hilk ka Pi et ilä, En gend er ing the Global Agenda, bls. 4. — Hbs.-Lbs. Krist ín Ást -
geirs dótt ir, Málsvari kvenna e›a „besta sver› íhalds ins“ – Ingi björg H. Bjarna -
son og ís lensk kvenna hreyf ing 1915–1930. MA-rit ger› í sagn fræ›i vi› Há skóla
Ís lands, bls. 79–85. — Sig rí› ur Th. Er lends dótt ir, Ver öld sem ég vil. Saga Kven -
rétt inda fé lags Ís lands 1907–1992 (Reykja vík 1993), bls. 415–426.
Saga haust 2006 - TAFLA:Saga haust 2004 - NOTA 12.12.2006 13:40 Page 10