Saga - 2006, Qupperneq 11

fyrsta alls herj ar flingi Sam ein u›u fljó› anna, sem hald i› var í
London ári› 1946, birtu kven full trú ar áskor un til kvenna heims ins
og var hún kynnt af sendi herra Banda ríkj anna El eanor Roos evelt
fyrr ver andi for seta frú. Ári sí› ar 1947 tók Nefnd um stö›u kvenna (e.
Commission on the Stat us of Women) til starfa og var fla› einnig ár -
ang ur flr‡st ings flessa hóps kvenna. fieg ar Mann rétt inda yf ir l‡s ing
Sam ein u›u fljó› anna var sam flykkt ári› 1948 var kve› i› á um a›
all ir ættu a› njóta mann rétt inda óhá› kyni. fiar átti El eanor Roos e -
velt aft ur hlut a› máli ásamt kon um frá fleiri ríkj um. Segja má a›
starf kvenna inn an Sam ein u›u fljó› anna á fyrstu árum sam tak anna
hafi ver i› fram hald af flví sem kvenna sam tök höf›u ná› fram inn -
an fijó›a banda lags ins.8
Fyrstu starfs ár nefnd ar inn ar um stö›u kvenna ein beitti hún sér
a› laga legri stö›u kvenna inn an a› ild ar ríkj anna og hóf und ir bún -
ing a› al fljó›a sam flykkt um rétt indi kvenna, sem tók mörg ár a›
vinna. Ári› 1966 samdi nefnd in drög a› yf ir l‡s ingu gegn kynja mis -
rétti sem var sam flykkt ári› eft ir nokk u› end ur sko› u› sem „Yf ir -
l‡s ing um af nám alls mis rétt is gegn kon um“. fiar voru ríki heims
me› al ann ars hvött til a› setja lög um jafn rétti kvenna og karla.
Um ræ›a um stö›u kynj anna var flví lif andi inn an Sam ein u›u fljó› -
anna frá upp hafi.9 fieg ar hér var kom i› sögu var kvenna hreyf ing -
in, ekki síst í Banda ríkj un um, tek in a› láta ræki lega í sér heyra og
kann fla› a› hafa ‡tt und ir sam flykkt yf ir l‡s ing ar inn ar.
Mik i› gekk á í heim in um ári› 1966 og árin flar á eft ir. Ví etnam -
strí› i› var í al gleym ingi, ríki flri›ja heims ins höf›u ö›l ast sjálf stæ›i
eitt af ö›ru, mót mæli ungs fólks voru dag legt brau›, marxísk ar hreyf -
ing ar áber andi, sí› hær› ir hipp ar á göt um og popptón list í hverju
horni. Sí› ast en ekki síst óx kvenna hreyf ing unni ás meg in a› n‡ju eftir
nokkra læg›. Inn an henn ar var allt fla› til um ræ›u sem brann á kon -
um. fiar má nefna mis rétti, karl rembu, mennt un, at vinnu, einka líf,
fe›ra veld i›, stö›u og hlut verk kynj anna, mark mi› og lei› ir og flannig
mætti lengi telja.10 fiess ir n‡ju straum ar bár ust smátt og smátt inn í
sali Sam ein u›u fljó› anna og til fram kvæmda stjór ans Kurts Wald -
heim, sem var› vi› áskor un um um a› fjölga kon um í störf um. Hann
„þar sem völdin eru …“ 11
8 Hilk ka Pi et ilä, En gend er ing the Global Agenda, bls. 9–14.
9 Sama heim ild, bls. 111.
10 Kvind er fra urtid ti nu tid. Fra 1500 til vore dage. Rit stj. Ida Blom (Kaup manna -
höfn 1992), bls. 768–790. — Vil borg Sig ur› ar dótt ir, „Vit und vakn ar – augu
opn ast. Rau› sokka hreyf ing in 1970–1975“, Kvenna sló› ir. Rit til hei› urs Sig rí›i
Th. Er lends dótt ur (Reykja vík 2001), bls. 476–477.
Saga haust 2006 - TAFLA:Saga haust 2004 - NOTA 12.12.2006 13:40 Page 11