Saga - 2006, Side 117

í fless ari grein er ís lensk nátt úra fló ekki ein göngu fljó› ern is legt
sam ein ing ar tákn. Hún b‡r líka yfir eig in leik um og ímynd um sem
hafa vald i› hatrömm um deil um um virkj an ir og orku frek an i›n a›,
jafn vel flótt fljó› ern i› og sér sta›a Ís lands sé flest um sko› ana hóp um
deiln anna of ar lega í huga.
Í rann sókn minni á nátt úru vernd ar bar áttu tí unda ára tug ar ins at -
hug a›i ég eink um tvær deil ur. Önn ur fleirra var deila svo kall a›ra
„svartra nátt úru vernd ar sinna“, sem leggja m.a. áherslu á vís inda leg
vi› horf gagn vart nátt úru vernd og al fljó› lega samn inga, og „grænna
nátt úru vernd ar sinna“, sem leggja ekki síst áherslu á fla› sem fleir
kalla end ur heimt land gæ›a me› skóg rækt og land græ›slu. Hug -
tak i› græn ir nátt úru vernd ar sinn ar flarfn ast tæp ast mik illa sk‡r -
inga í flessu sam hengi; hitt hug tak i›, svart ir nátt úru vernd ar sinn ar,
var upp haf lega not a› sem há› um flá sem gagn r‡ndu skóg rækt og
land græ›slu á fleirri for sendu a› slíkt starf gæti í ‡ms um til vik um
unn i› gegn mark mi› um nátt úru vernd ar, eink um fló fleg ar not a› ar
væru er lend ar trjá teg und ir e›a lúpína. Svart ir nátt úru vernd ar sinn -
ar tóku nafn gift inni hins veg ar fagn andi sem skemmti leg um merki -
mi›a á af stö›u sína, enda telja fleir au›n ir há lend is ins, úfin hraun
og svarta sanda vera me› al helstu nátt úru undra lands ins.7 Hin
deil an, sem ég rann sak a›i, var um n‡t ingu há lend is ins nor› an
íslenskt þjóðerni, álbræðslur og kýótó 117
7 Al geng flrástef í máli svartra nátt úru vernd ar sinna eru mik il vægi fless a› vernda
vist kerfi e›a nátt úr una sjálfa í heild og áhersla á a› nátt úr an e›a ein stök fyr ir -
brig›i henn ar séu „sjálf stæ› upp spretta ver› mæta óhá› mann leg um hags mun -
um e›a gild um“, eins og Óli Hall dórs son um hverf is fræ› ing ur or› ar fla›: sjá
„Nátt úr an, si› fræ› in og stjórn s‡sl an“, Vís inda vef ur inn ódag sett færsla, vef a› -
gengi: http://www.vis inda vef ur.hi.is/mal stofa_oli-h.html (sko› a› 4.10.2006).
Slíka af stö›u flokk ar Óli sem nátt úru hverfa e›a vist hverfa og still ir upp sem
and stæ›u vi› mann hverf sjón ar mi› sem setja teg und ina ma› ur í önd vegi. — Í
sama streng tek ur fior var› ur Árna son nátt úru heim spek ing ur, „Nátt úr an sem
si› fræ›i legt vi› fangs efni“, Landa bréf i›. Tíma rit Fé lags land fræ› inga 18–19:1
(2002), bls. 58–65, vef a› gengi: http://www.um vef ur.is/land/ 2002nattur -
an.pdf (sko› a› 5.10.2006). — Eins og bæ›i Óli og fior var› ur benda á er ekki
hægt a› flokka hvers kon ar sjón ar mi› gagn vart nátt úr unni eft ir tví skipt ing unni
nátt úru hverf-mann hverf — til fless er flóra fleirra of marg breyti leg — og enda
flótt af sta›a virkj un ar sinna geti me› nokkrum rétti talist mann hverf er erf i› ara
a› flokka grænu nátt úru vernd ina, jafn vel flótt not a› sé ít ar legra flokk un ar kerfi af
fleim toga sem fleir nota, flar sem nátt úru hverf af sta›a skipt ist m.a. í vist hverfa
og líf hverfa af stö›u. Sú flokk un sjón ar mi›a í svört, græn og virkj un ar sinn u› sem
hér er sett fram er bund in vi› flau gögn sem not u› voru vi› a› greina hin ar til -
teknu deil ur.
Saga haust 2006 - TAFLA:Saga haust 2004 - NOTA 12.12.2006 13:40 Page 117