Saga - 2006, Side 124

and stæ› ing arn ir líta svo á a› Ís lend ing ar beri ábyrg› á fleim ver› -
mæt um sem fel ast í stóru óspilltu landi, bú svæ› um fugla o.fl. Senni -
lega hef ur hei›a gæs in oft ast kom i› til um ræ›u vegna fless a› á
land inu eru mörg af helstu varp svæ› um henn ar í heim in um, t.d.
fijórs ár ver. fiá má nefna a› fram lag og lei› sögn Ís lands á mörg um
svi› um eru gjarna dreg in fram í dags ljós i› í sk‡rsl um og bla›a -
grein um; fletta flrástef er t.d. mjög áber andi í um ræ› um um bar áttu
gegn meng un hafs ins flar sem fla› er or› a› svo: „Ís land ver›i áfram
lei› andi í al fljó› legu sam starfi og a› ger› um gegn meng un hafs -
ins“.22 Öll flessi al fljó› lega ábyrg› höf› ar mjög sterkt til fljó› ern is -
kennd ar inn ar. Mest spenn andi teng ing al fljó› legr ar ábyrg› ar vi›
fljó› ern i› er fló senni lega sam an bur› ur vernd un ar há lend is ins og
ís lensku mi› alda hand rit anna.23 Sú af sta›a a› vísa til al fljó› legr ar
ábyrg› ar er einnig si› fer›i legs e›l is flví a› hér er ekki síst ver i› a›
tala um hvort Ís lend ing ar vilji telj ast ábyrg fljó›.
Rann sókn ir, eink um á gró›ri, er sjötti og sí› asti flokk ur flrástefja
sem er hér til um ræ›u. Fram und ir lok 20. ald ar voru helstu rök fyrir
skóg rækt og land græ›slu tek in úr sekt ar kennd ar or› ræ› unni um a›
Ís lend ing ar fyrri alda hafi eytt gró›ri me› of beit. Á ár un um
1991–1996 var sí› an jar› vegs rof á land inu kort lagt og flannig lag› -
ur grunn ur a› vís inda legri flekk ingu um rof i›. Land inu var skipt í
18.000 ein ing ar og var rof inu skip a› í sex flokka eft ir flví hversu
mik i› fla› væri. Mest af al var leg asta rof inu tald ist eiga sér sta› á
hin um ví› áttu miklu sönd um lands ins en einnig kom í ljós a› 14.000
fer kíló metr ar af sam felldu gró› ur lendi væru í hættu. Tals vert,
miki› e›a mjög mik i› rof er á yfir helm ingi lands ins ef und an eru
skil in jökl ar, fjöll og vötn. Í fless um rann sókn um kem ur einnig fram
a› jökl ar og kóln andi ve› ur far hafi haft veru lega mik il áhrif á jar› -
vegs rof í bland vi› land n‡t ingu me› beit.24 Me› fless um rann sókn -
ingólfur ásgeir jóhannesson124
22 Vel fer› til fram tí› ar, bls. 53.
23 Ég sá flessa lík ingu fyrst í grein Gu› mund ar Páls Ólafs son ar, „A› ey›a hand -
rit um“, Dag ur, 4.12.1998, bls. 7. — Í áhrifa ríku at ri›i í sjón varps flætti brenndi
Gu› mund ur eig in bók um há lend i› til a› und ir strika lík ingu fless a› ey›i -
leggja hluta há lend is ins vi› bóka brenn ur.
24 Ólaf ur Arn alds, Elín Fjóla fiór ar ins dótt ir, Sig mar Met ús al ems son, Ás geir Jóns -
son, Ein ar Grét ars son og Arn ór Árna son, Jar› vegs rof á Ís landi (Gunn ars holt og
Reykja vík 1997). — Hér má einnig nefna rann sókn ir Rann veig ar Ólafs dótt ur,
Land Degradation and Clima te in Iceland. A spati al and temporal assess ment (Lundi
2001). fiær s‡na a› lík lega haf›i veru leg ur hluti af skóg in um hér á landi ey›st
á›ur en land nám hófst á 9. öld.
Saga haust 2006 - TAFLA:Saga haust 2004 - NOTA 12.12.2006 13:40 Page 124