Saga - 2006, Page 163

Al mennt má um flessi at ri›i segja a› fletta eru vís bend ing ar en ekki
sann an ir. Á›ur hef ur ver i› fjall a› um fyrsta at ri› i›. Var› andi sí› -
asta at ri› i›, hvers vegna QdI komst ekki á prent á 16. e›a 17. öld, flá
er óvíst a› höf und ur hafi tali› rit i› til bú i› til út gáfu. fia› heyr›i auk
fless til und an tekn inga á fless um árum a› rit Ís lend inga væru gef in
út er lend is, og var ekki alltaf au› velt. Arn grím ur lær›i fór t.d. me›
hand rit Crymog æu til Kaup manna hafn ar sum ar i› 1602 í flví skyni a›
fá fla› prent a› flar. Hann fékk reynd ar leyfi til a› láta prenta bók ina,
en fjór um árum sí› ar haf›i ekki enn feng ist a› flví út gef andi flar í
borg. Arn grím ur greip flá til fless rá›s a› senda hand rit i› til kunn -
ingja síns í Ham borg, og flar kom bók in loks út ári› 1609.
Sko› ana skipti fleirra Jak obs og L‡›s sner ust a› hluta um fla›
hvort s‡nt ver›i fram á a› höf und ur QdI hafi ver i› kunn ug ur á
Su›ur- e›a Nor› ur landi, flví a› Odd ur Ein ars son var Nor› lend ing -
ur en Sig ur› ur Stef áns son Sunn lend ing ur. A› flessu leyti hverf ur
ágrein ings efn i› ef gert er rá› fyr ir a› rit i› sé sami› um alda mót in
1600, flví a› flá átti Odd ur a› baki margra ára bisk ups fer il í Skál holti
og hef ur ver i› or› inn flest um hnút um kunn ug ur flar og á Su› ur -
landi. L‡› ur haf›i rétt fyr ir sér um fla› a› mi› a› vi› tíma setn ingu
Jak obs mátti draga í efa a› Odd ur Ein ars son væri höf und ur QdI, en
ann a› er uppi á ten ingn um ef rit i› er sami› rúm um ára tug sí› ar.
Sé sú ni› ur sta›a rétt a› Ís lands l‡s ing in (QdI) sé a› mestu sam in
á ára bil inu 1596–1603 er fyr ir fla› girt a› Sig ur› ur Stef áns son skóla -
meist ari í Skál holti sé höf und ur henn ar, flví a› hann drukkn a›i í
Brú ará 1595. fia› styrk ir rök in fyr ir flví a› Odd ur bisk up Ein ars son
sé höf und ur inn.
fió a› fleir Sig ur› ur Stef áns son og Odd ur Ein ars son hafi eink um
ver i› til nefnd ir sem höf und ar QdI, hafa fleiri menn ver i› nefnd ir til
sög unn ar, svo sem Gísli Ein ars son (um 1570–1660), bró› ir Odds
bisk ups. En flar sem mjög ótraust ar heim ild ir or›a hann vi› glat a›a
Ís lands l‡s ingu, flá ‡tti Fritz Burg fleim mögu leika til hli› ar.36
Eins og Ein ar Sig mars son bend ir á er ekki hægt a› úti loka a›
Odd ur bisk up hafi stu›st vi› ein hver drög úr fór um ann arra, t.d.
Sig ur› ar Stef áns son ar. Væri fla› flá einna helst um fjöll un um álfa og
drauga. Vís bend ing ar eru um a› Sig ur› ur hafi lát i› eft ir sig rit um
fla› efni, De geni is et spect r is, en mik ill vafi er á a› til hafi ver i› Ís -
lands l‡s ing frá hans hendi. Álfarit me› flessu nafni er í all traust um
heim ild um eign a› Gísla Vig fús syni (1637–1673). Hef ur ver i› tali›
enn um íslandslýsingu odds biskups 163
36 Sjá t.d. Fritz Burg, Qu aliscunque descriptio Is landi ae, bls. v–vi.
Saga haust 2006 - TAFLA:Saga haust 2004 - NOTA 12.12.2006 13:40 Page 163