Saga - 2006, Side 176
ger›“4 og flar af lei› ir a› hin ar ger› irn ar eru um breytt ar. Eins og
Svein björn sjálf ur margend ur tek ur bæ›i í dokt ors riti sínu og á
ö›rum vett vangi, flá er „Mela bók … not changed in the same way as
Sturlu bók and Hauks bók“.5 Hann tal ar hva› eft ir ann a› um sögu -
ger›a Land námu og a› reynt hafi ver i› „a› gera Land námu a›
sagna riti“. Hann skipt ir ger› un um sem sagt í ann ars veg ar hin ar
sögu ger›u ger› ir Land námu og svo hins veg ar Mela bók „sem hef -
ur ekki ver i› sögu ger›“.6 fiess ari skipt ingu mót mæli ég og tel a›
Land náma hafi frá upp hafi ver i› hugs u› sem sögu legt rit. Mela bók
hafi flannig ekki flá sér stö›u sem af hef ur ver i› lát i›.
Svein björn Rafns son er enn frem ur óá næg› ur yfir flví a› höf und -
ur taldi Björn M. Ól sen „fræ›i garp“ og „áhrifa vald“. Ekki ætl a›i ég
a› mó›ga neinn me› flessu or›a lagi en sta› reynd in er samt sem
á›ur sú a› flessi til gáta Björns M. Ól sens um Mela bók hef ur reynst
b‡sna lífseig í fræ› un um. Ég held flví fram í grein minni a› hug -
mynd in um Mela bók sem besta full trúa hinn ar svoköll u›u upp -
runa leg ustu ger› ar hafi í raun ver i› for send an fyr ir ni› ur stö› um
fleirra Jóns Jó hann es son ar og Svein bjarn ar Rafns son ar. fiótt ég noti
or› i› „fræ›a garp ur“ og vísi til mik illa rit starfa Björns og svo hins
veg ar „áhrifa vald ur“ fl‡› ir fla› ekki, eins og Svein björn vir› ist álíta,
a› fleir hafi ver i› svo heill a› ir „af Birni per sónu lega a› hafa fall ist á
ni› ur stö› ur hans a› óat hug u›u máli“.7 fia› er oft svo a› menn sty›j -
ast vi› rann sókn ir sem vi› ur kennd ar hafa ver i› í fræ› un um og telja
óflarft a› gera grunn rann sókn á flví sem haft er fyr ir satt. Svein -
björn, eins og marg ir a›r ir fræ›i menn, féllst á ni› ur stö›u Björns M.
auður ingvarsdóttir176
4 E›a besti full trúi upp runa ger› ar, sjá: Au› ur Ingv ars dótt ir, „Sagna rit e›a
skrá?“, bls. 93, 94, 95, 102, 109. Segja má a› or›a lag hef›i mátt vera ná kvæmara
í strang texta fræ›i leg um skiln ingi á fless um tveim ur stö› um sem Svein björn
Rafns son nefn ir. fió tí›kast fla› ví›a a› vís a› sé til Mela bók ar sem upp runa leg -
ustu e›a upp haf leg ustu ger› ar. Nefni ég hér tvö dæmi af handa hófi úr grein -
um sem ég hef í fór um mín um (let ur breyt ing ar eru mín ar): „…Mela bók er upp -
haf leg ust allra var› veittra Land námu ger›a…“ (Ein ar Gunn ar Pét urs son, „Efl ing
kirkju valds ins og rit un Land námu“, Skírn ir 160 (1986), bls. 194) og „Mela bók
geym ir a› lík ind um upp runa leg ustu ger› ina.“ (Preben Meu lengracht Søren sen,
„Sag an um Ingólf og Hjör leif. At huga semd ir um sögu sko› un Ís lend inga á
seinni hluta fljó› veld is ald ar“, Skírn ir 148 (1974), bls. 22.
5 Svein björn Rafns son, Stu di er i Land náma bók. Kritiska bi drag till den isländska fri -
statstidens hi stor ia (Lund 1974), bls. 229.
6 Svein björn Rafns son, Sögu ger› Land náma bók ar. Um ís lenska sagna rit un á 12. og 13.
öld. Rit safn Sagn fræ›i stofn un ar 35 (Reykja vík 2001), bls. 14, 17.
7 Svein björn Rafns son, „Nokk ur or› um Land námu rann sókn ir“, bls. 117.
Saga haust 2006 - TAFLA:Saga haust 2004 - NOTA 12.12.2006 13:40 Page 176