Saga - 2006, Page 193
Hér ver› ur kast ljós inu beint a› Mi› öld um Dan merk ur í söl um
101–110, fleim hluta s‡n ing ar inn ar Mi› ald ir og end ur reisn Dan merk -
ur flar sem sautján ís lensk ir grip ir3 eru haf› ir til s‡n is á me› al flús -
unda danskra gripa.
Upp bygg ing s‡n ing ar inn ar og sögu legt sam hengi henn ar er
sko› a› me› fla› fyr ir aug um a› varpa ljósi á hlut verk ís lenskra
mi› alda gripa í s‡n ing unni. Hvers vegna hef ur safn i›, sem var› -
veit ir rúm lega hund ra› ís lenska mi› alda gripi, val i› einmitt flessa
sautján gripi me› í s‡n ing una? Hva›a sögu segja grip irn ir? Hva›
ligg ur í flagn ar gildi?4
Sögu legt sam hengi:
mi› alda saga danska fljó› rík is ins
S‡n ing unni Mi› ald ir Dan merk ur er ætl a› „a› skapa mynd af dönsku
sam fé lagi, al fljó› leg um tengsl um og hvers dags lífi“.5 fiessu mark -
mi›i er hald i› á lofti bæ›i á vef sí›u safns ins og í lei› sögu bók um
s‡n ing una og í sam ræmi vi› fla› er s‡n ing unni, sem fyll ir 12 sali,
skipt upp í jafn mörg flemu. Átta flemu tengj ast kirkju og trú en hin
með augum íslendingsins 193
3 Me› ís lensk um grip um er mi› a› vi› gripi, óhá› fram lei›slu landi, sem voru
not a› ir og geymd ir á Ís landi uns fleir voru flutt ir utan til var› veislu á op in -
ber um söfn um e›a hjá ein stak ling um. Tveir grip ir á s‡n ing unni sem safn i›
seg ir vera frá Ís landi falla utan vi› skil grein ing una vegna tak mark a›ra upp -
l‡s inga höf und ar um eig enda sögu fleirra. fietta eru pax spjald í sal 104, nr.
D8408 og korpóraltaska í sal 110, nr. D15/1992.
4 Í eigu danska fijó› minja safns ins eru nokk ur hund ru› ís lensk ir grip ir frá vík -
inga öld, mi› öld um og sí› ari tím um. Margt hef ur ver i› rit a› um flessa gripi,
sjá t.d. grein ar gó› an for mála Svein björns Rafns son ar: Frá sög ur um forn ald ar -
leif ar 1817–1823 I. Svein björn Rafns son bjó til prent un ar (Reykja vík 1983), bls.
ix–xxx i ii. — Sjá einnig fjórar greinar eftir Önnu Þorbjörgu Þorgrímsdóttur:
„Menn ing ar arf ur inn og n‡ lendu hyggj an. Ís lensk ir forn grip ir í dönsku safni“,
Rann sókn ir í fé lags vís ind um VII. Er indi flutt á rá› stefnu í októ ber 2006. Rit stjóri
Úlf ar Hauks son (Reykja vík 2006), bls. 801–811. — „Var› veisla heim ilda og
mi›l un flekk ing ar“, Árs sk‡rsla Safna rá›s 2004 (Reykja vík 2005), bls. 38–40. —
„„svo sem hann fæst bezt ur oss í hag“. Glím an um ís lensku forn grip ina í Dan -
mörku 1925–1951“, Les bók Morg un bla›s ins 20. mars 2004. — „Återlämn ing av
isländska för emål 1930“, Nor disk Museo logi (2002.2), bls. 17–21.
5 „Det danske sam fund, de internationale for bindelser og danskernes daglige
til værel se …“. Vef ur „Permanente udstill in ger“. Dan marks National mu se um,
Kaup manna höfn. www.nat m us.dk/sw4511.asp 7. ágúst 2006.
Saga haust 2006 - TAFLA:Saga haust 2004 - NOTA 12.12.2006 13:41 Page 193