Saga - 2006, Side 233

Hann es Haf stein“. Sam tíma l‡s ing ar á karl mennsku hans, lík am legu at -
gervi og frí› leika vir› ast legíó enda hafa fáar per són ur Ís lands sög unn ar
ver i› hafn ar jafn mik i› upp til sk‡j anna og Hann es fyr ir slíka eig in leika.
Hef ur flessi ímynd fest sig ræki lega í sam eig in legu minni ís lensku fljó› ar -
inn ar og má flar nefna a› á bók ar kápu flessa rits, sem út kem ur 83 árum eft -
ir dau›a Hann es ar, er sér stak lega tek i› fram a› sagt hafi ver i› a› „kven -
hylli hans væri „óend an leg““.
Sú saga sem hér er sög› bygg ist í grund vall ar at ri› um á eft ir far andi efn -
is tök um: Höf und ur rek ur ævi fer il Hann es ar og fylg ir hon um afar ná kvæm -
lega eft ir. Sjón ar horn inu er beint a› per sónu Hann es ar. fiá er lög› sér stök
áhersla á a› l‡sa fjöl skyldu tengsl um hans og einka hög um og má segja a› í
flví felist ein stærstu n‡ mæli bók ar inn ar. fietta ræ› ir höf und ur í eft ir mála
en flar seg ist hann hafa „leit ast vi› a› greina upp vaxt ar- og mót un ar sögu
Hann es ar mun bet ur en á›ur hef ur ver i› gert og segja per són u sögu hans
og fjöl skyldu hans“ (bls. 646 ). Hér dreg ur höf und ur fram í dags ljós i› afar
merk an heim ilda for›a sem fræ›i menn hafa ekki á›ur haft a› gang a› og er
flar um a› ræ›a per sónu leg sendi bréf úr fjöl skyldu Hann es ar. Sér lega at -
hygl is ver› eru bréf Hann es ar til mó› ur sinn ar sem veita merki lega inn s‡n
í líf hans, sem og tengsl fleirra mæ›gina. Sag an skipt ist fló a› nokkru leyti
í tvennt hva› fletta var› ar, en áhersl an á fjöl skyldu a› stæ› ur er áber andi í
fyrri hlut an um og eitt meg in efni hans. fiar er m.a. fjall a› um per sónu lega
flroska sögu hans sem og tengsl a› al per són unn ar vi› mó› ur sína og syst ur.
Í sí› ari hlut an um skipt ir hins veg ar um áhersl ur og sn‡st sag an flá um ís -
lenska sjálf stæ› is bar áttu, a› miklu leyti út frá sjón ar horni Hann es ar Haf -
stein og Heima stjórn ar flokks ins. Öll bygg ist sag an á feikn ar lega yf ir grips -
mik illi og ná kvæmri heim ilda vinnu sem er í raun a› dá un ar ver› mi› a› vi›
fla› a› verk i› er ekki unn i› á sér lega löng um tíma.
Gu› jón Fri› riks son er eins og kunn ugt er ekki a› eins sagn fræ› ing ur
held ur einnig rit höf und ur sem eft ir hef ur ver i› tek i›. Ein sér stök list hans
sem sagn fræ› ings og rit höf und ar felst í kunn áttu hans í a› svi› setja at -
bur›a rás. fiessa a› fer› hef ur hann út fært á ‡ms an hátt í bók um sín um.
Me› al ann ars hef ur hann flétt a› skáld u› um a› stæ› um inn í verk sín og
skap a› flannig at bur›a rás og um hverfi á grund velli held ur fá breyttra
heim ilda. Lít i› er fló um svi› setn ing ar af fleim toga hér. Í fless ari ævi sögu
um Hann es Haf stein s‡n ir Gu› jón hins veg ar enn og aft ur ein staka hæfni í
a› byggja upp lif andi og trú ver› uga at bur›a rás á grund velli afar ólíkra og
fjöl breyti legra heim ilda og birta a› stæ› ur, flró un og átök í lífi fólks á
grund velli fleirra. Má nefna ‡msa kafla henn ar sem dæmi um fla›. Sér stak -
lega má til taka fyrstu kafla bók ar inn ar um æsku Hann es ar; und ir rit u› lif›i
sig t.d. mjög inn í líf og ör lög Krist jönu Gunn ars dótt ur sem tví tug a› aldri
var gef in amt mann in um Pétri Hav stein sem bæ›i var drykk felld ur og a›
sögn ge› veill. fiótt sag an af flví sé vissu lega tragísk í sjálfu sér flá hygg ég
a› sú inn lif un hafi fyrst og fremst ver i› rit snilli höf und ar a› flakka. Me›
ritdómar 233
Saga haust 2006 - TAFLA:Saga haust 2004 - NOTA 12.12.2006 13:41 Page 233