Íslenskar landbúnaðarrannsóknir - 01.09.1977, Page 66

Íslenskar landbúnaðarrannsóknir - 01.09.1977, Page 66
64 ÍSLENZKAR LANDBÚNABARRANNSÓKNIR kemur milli burðarmánaða, 'lítill, 0,1 prósentueining á bezta og lakasta burðarmán- uði. Burðartímaáhrifin fyrir fituprósenm eru auk þess fremur óregluleg. Þannig er fitu- prósenta lægst hjá kúm, sem bera í ágúst, en hæst hjá októberbærum. Ætla má, að stór hluti þeirra áhrifa, sem hér eru metin sem burðartímaáhrif fyrir þennan eiginleika, séu aldursáhrif, sem flytjast yfir á burðartímaáhrif vegna þess, hve þessi áhrif eru samtvinnuð í þessum gögnum. Hæsta dagsnyt er hæst hjá þeim kúm, sem bera í maímánuði, en lægst er hún hjá desemberbærum, þegar undan eru skildar þær kýr sem ekki bera á árinu. Hjá þeim kúm er hæsta dagsnyt til jafnaðar um þremur kg lægri en hjá öðrum kúm. A 4. mynd eru sýnd áhrif burðarmánaðar á hæstu dagsnyt í ólíkum aldursflokkum. Víxláhrifin fyrir þennan eiginleika koma þarna mjög skýrt fram, þar sem þriggja ára gamlar kýr, sem bera í janúar, hafa áberandi lága hæstu dagsnyt. Skýringin á þessu er sú, að megin- hluti þeirra þriggja ára kúa, sem bera í jan- úarmánuði, er kýr, sem þá bera fyrsta kálfi; hitt em kýr, sem þá bera öðrum kálfi óeðli- lega ungar. Meginhluti þriggja ára kúa, sem bera síðar á árinu, er þá aftur á móti að bera öðrum kálfi sínum. Það, sem hér kemur fram sem burðartímaáhrif hjá þriggja ára kúm, er því að miklum hluta aldursáhrif og áhrif af því, hvenær á skýrsluárinu annað mjólkurskeið kýrinnar hefst. Þess má geta, að í erlendum rannsóknum fannst, að kýr, sem eru orðnar gamlar (3—4 ára), þegar þær bera fyrsta kálfi, skila oft fremur litlum afurðum (Skjervold, 1949, Hickman, 1973). Þetta er talið geta stafað af óheppi- legri fitusöfnun í júgurvef hjá þeim gripum. Þær kýr, sem bera í desember, eru ekki komn- ar í hæstu dagsnyt, þegar skýrsluárinu lýk- ur. Þær kýr, sem ekki bera á árinu, hafa sjaldnast komizt í sína eðlilegu hæstu dags- nyt á skýrsluárinu. Hin raunverulegu burðar- tímaáhrif á hæstu dagsnyt má því ætla hverf- andi lítil, en það, sem hér er metið sem slík áhrif, eru í reynd margvísleg skýrsluáhrif. Áhrif burðartíma, sem hér fundust, eru mjög lík og Magnús B. Jónsson (1968) fann í sinni rannsókn, nema munur milli beztu og lökustu burðarmánaða er heldur meiri hér. Sigurjón Steinsson (1967) fann, að kýr, sem báru í janúarmánuði, skiluðu mestum afurðum, en kýr, sem báru í júní— ágúst, skiluðu minnstum afurðum. Aftur á móti fann hann, að þær kýr, sem báru á síðustu mánuðum ársins, skiluðu hlutfalls- lega meiri afurðum en hér er fundið. Osam- ræmi á niðurstöðum hans og þeim niður- stöðum, sem hér er gerð grein fyrir, má ætla, að skýrist að hluta af því, að hann tók í sína rannsókn aðeins fullmjólka kýr. Þá falla út allar þær kýr, sem bera öðrum kálfi á skýrsluárinu, og einnig þær kýr, sem hafa að einhverju leyti óeðlilega lágar afurðir. Ætla má, að slíkum kúm fjölgi hlutfallslega eftir því, sem kýrin ber síðar á árinu. Syrstad (1965) fann í rannsókn í Noregi, að kýr, sem báru fyrri hluta vetrar, frá sept- ember til janúar, skiluðu mestum afurðum, en kýr, sem báru í júní og júlí, voru afurða- lægstar. Rétt er að benda á, að skýrsluárið í Noregi hefst 1. september. í rannsóknum í Svíþjóð (Danell, 1976), þar sem notuð var mjólkurskeiðsnyt, fundust hæstar afurðir hjá þeim kúm, sem báru að hausti og fyrri hluta vetrar (september— janúar), en lægstar að vori og sumri (apríl— ágúst). í rannsókn í Bretlandi (Wood, 1970) og í ísrael (Fimland et. al., 1972) fundust sams konar áhrif burðartíma á afurðir. í víðtækustu rannsóknum, sem hafa verið gerðar á þessum áhrifum, af Miller (1973) í Bandaríkjunum, fannst, að kýr, sem bera í október til janúar, skila mestum afurðum, en sumarbærur lökustum afurðum. I þeirri rann-
Page 1
Page 2
Page 3
Page 4
Page 5
Page 6
Page 7
Page 8
Page 9
Page 10
Page 11
Page 12
Page 13
Page 14
Page 15
Page 16
Page 17
Page 18
Page 19
Page 20
Page 21
Page 22
Page 23
Page 24
Page 25
Page 26
Page 27
Page 28
Page 29
Page 30
Page 31
Page 32
Page 33
Page 34
Page 35
Page 36
Page 37
Page 38
Page 39
Page 40
Page 41
Page 42
Page 43
Page 44
Page 45
Page 46
Page 47
Page 48
Page 49
Page 50
Page 51
Page 52
Page 53
Page 54
Page 55
Page 56
Page 57
Page 58
Page 59
Page 60
Page 61
Page 62
Page 63
Page 64
Page 65
Page 66
Page 67
Page 68
Page 69
Page 70
Page 71
Page 72
Page 73
Page 74
Page 75
Page 76
Page 77
Page 78
Page 79
Page 80
Page 81
Page 82
Page 83
Page 84
Page 85
Page 86
Page 87
Page 88
Page 89
Page 90
Page 91
Page 92
Page 93
Page 94
Page 95
Page 96
Page 97
Page 98
Page 99
Page 100
Page 101
Page 102
Page 103
Page 104
Page 105
Page 106
Page 107
Page 108
Page 109
Page 110
Page 111
Page 112

x

Íslenskar landbúnaðarrannsóknir

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Íslenskar landbúnaðarrannsóknir
https://timarit.is/publication/1499

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.