Íslenskar landbúnaðarrannsóknir - 01.09.1980, Síða 31

FLOKKUN GRÓÐURS í GRÓÐURFÉLÖG 29
hann liggur svo lengi, að vaxtartírni
plantnanna styttist verulega, er hætta á
ferðum. Til eru þær snjódældir, þar sem
vaxtartíminn styttist um allt að því
helming. Þá fá ekki aðrar tegundir dafnað
í dældunum en þær, sem geta lokið vaxtar-
skeiði sínu á stuttum tíma. Petta gerist í
mörgum snjódældum hátt til fjalla, en þá
kemur í ljós, að þrátt fyrir hin óhagstæðu
skilyrði vegna hins skamma sumars veitir
snjórinn þó að einhverju leyti hagstæð
skilyrði, því að snjódældirnar í allri sinni
gróðurfátækt eru þá oft einu samfelldu
gróðurblettirnir í þeirri hæð, sem um er að
ræða; hitt eru gróðurlausar skriður og
melar.
Mjög sjaldan ná snjódældir yfir stór
samfelld svæði. A láglendi eru þær ekki til,
enda þótt oft sé gróskumeira, þar sem
snjór liggur í lengra lagi. A Vestíjörðum
og Austfjörðum og útskögum nyrðra
finnst þó snjódældagróður niður í 50- 100
metra hæð, en sunnan lands og í innsveit-
um nyrðra er naumast um snjódældir að
ræða neðar en í 350 — 400 m hæð, þegar frá
er talin lyngdældin, sem fyrr var getið, og
oft verður þeirra naumast vart fyrr en ofan
við 400 m.
Hér eru taldar 7 gróðursveitir snjó-
dældanna, en alls munu yfir 30 gróð-
urhverfi vera skilgreind innan þeirra, en
ekki verður farið út í þá sálma hér.
Snjómosadæld
Þar sem snjór liggur allra lengst, verður
háplöntugróður aðjafnaði ósamfelldur, en
skellur af hrímgráum hálfmosa, sem er
réttnefndur snjómosi, gefa dældinni svip.
Snjómosi finnst að vísu í öðrum snjódæld-
um, en hvergi svo, að hann gefi dældinni
svip. Algengasta háplantan í þessari dæld
er grasvíðir, og raunar er lítill munur á
gróðri snjómosadældarinnar og grasvíði-
dældarinnar annar en snjómosinn, og
háplönturnar eru enn færri en í hinni.
Snjómosadældin II finnst eingöngu hátt
til fjalla, oft við hin efstu gróðurmörk.
Grasvíðidæld
Grasvíðidældirnar 12 eru um margt líkar
snjómosadældunum, nema gróðurbreiðan
er þar samfelld að mestu. Þær er einnig að
finna hátt til fjalla, þar sem snjór liggur
lengi fram eftir vori. Aðaltegundin er
grasvíðir, einkum í þeim dældum, sem
hæst liggja. Eru tegundir þá löngum fáar,
en þeim fjölgar, er neðar dregur, og getur
gróðursveitin orðið allfjölskrúðug og
gróðurbreiðan lyft sér nokkra sentímetra
frá jörðu. En í efstu dældunum er víðirinn
sjaldan meira en 2 — 3 cm á hæð. En allt
um þetta eru þessir litlu gróðurblettir
hvíld fyrir augað, þegar allt um kring eru
urðir og grjót. Enda þótt grasvíðidældin sé
fáskrúðug, koma fram í henni ýmis gróð-
urhverfi, og eru helztu einkennistegundir í
þeim við hlið grasvíðisins: grámulla,
fjallasmári, mosalyng og stinnastör. Þar sem
einhverjar þessara tegunda verða meiri
vaxtar en grasvíðirinn, koma fram sérstök
hverfi, svo sem gráumulluhverjið, sem í
lyklinum er talið sjálfstæð sveit við hlið
grasvíðihverfisins, merkt 17. Aðrar al-
gengar tegundir grasvíðihverfisins eru:
rjúpustör,fíflar, kornsúra,fjalladepla, klukku-
blóm, fjallasveifgras ogfjallafoxgras.
Snjódæld með smárunnum
Þar eru ýmsir aðrir smárunnar en gras-
víðirinn drottnandi. Helztir þeirra eru:
grávíðir, bláberjalyng, og krækilyng 13. Ann-
ars er þar að finna flestar sömu tegundir
og í grasvíðidældinni, en meira er þar af
grösum og þau þroskameiri eins og allur