Íslenskar landbúnaðarrannsóknir - 01.09.1980, Blaðsíða 44
42 ÍSLENZKAR LANDBÚNAÐARRANNSÓKNIR
svo sem hengistör, tjarnastör,flóastör, grávíðir
og hálmgresi. Hengistarar,- hálmgresis- og
grávíðihverfin eru eingöngu í hálendinu
og hafa raunar lítil tengsl við flæðimýrina
önnur en gulstörina. Að jafnaði stendur
gulstararflóinn miklu nær klófífuflóa en
flæðimýri. Að vísu er gulstararflói oft við
útrásir lækja inn í flóa- eða mýrasvæði og
er að því leyti ekki óskyldur flæðimýrinni
að myndun. Gulstararflóinn finnst oft á
litlum svæðum í rauðaleirskeldum eða þar
sem mikill rauðaleir hefur borizt út í vot-
lendi. Má það heita algild regla, að gulstör
og rauðaleir fari saman, hver sem orsökin
kann að vera. Gulstararflói er víða um
land, en nær sjaldnast yfir nokkur veruleg
svæði.
Brok eða klófífusveit
Brokflóinn V3 er langvíðáttumesta gróð-
ursveit flóans. Aðaltegund hans og sú, sem
bæði gefur honum svip og er langmest að
gróðurmagni, er klófífan eða brokið öðru
nafni. Klófífan er rakakær tegund, en þolir
þó ekki, að vatn liggi allt of lengi yfir
landinu. Þess vegna hverfur hún í áveitu-
hólfum, en mýrastör kemur í hennar stað.
Grunur leikur þó á, að hér sé það ekki
vatnsdýptin, sem ræður, heldur efna-
breytingar, sem verða við aðkomuvatnið
og þá hreyfingu, sem kemst á jarðvatnið
við áveituna, en allt er það órannsakað
mál. Samt er vert að geta þess, að ef brok-
flói blotnar verulega í úrkomusumrum, er
hætt við, að í hann komi rotskellur. Mosi
er að jafnaði lítill. Enda þótt brokflóinn sé
næsta tegundafár, koma þó fram í honum
16 gróðut hverfi, sem hér eru öll sameinuð
í eitt nema klófífu-bláberjalyngs-fjalldrapa-
hverfi V8, sem greinir sig frá öllum hinum í
því, hve runna gætir þar mikið. Eru það
auk einkennistegundanna einnig krœki-
lyng. Það hverfi er oftast þýfðara en flóinn
annars er og er að gróðri mjög skylt
runnamýrinni, sem lýst hefur verið.
Þær tegundir, sem einkenna gróð-
urhverfi brokflóans ásamt klófífunni, eru
mýrastör, vetrarkvíðastör, hrafnastör, hengistör,
grávíðir, hálmgresi, mýrafinnungur og gulstör.
Mjög er þó útbreiðsla þessara hverfa
ólík. Þannig eru þau brokflóahverfi, þar
sem gulstör eða mýrafinnungur eru ein-
kennistegundir, ætíð lítil að víðáttu, en
þar sem hengistör og vetrarkvíðastör eru
ríkjandi, hins vegar mjög útbreidd og
hvarvetna víðáttumikil.
Tjarnastararsveit
Þetta er sú gróðursveit flóans V2, sem
næst gengur brokflóanum að víðáttu.
Verður hún einkum víðáttumikil í hinum
lægri heiðalöndum. Hins vegar er tjarna-
stararflóinn sjaldséður, er hærra dregur
upp, en finnst alloft í láglendisflóum. Oft
er tjarnastörin þó minni að magni og í
þekju en aðrar fylgitegundir hennar, en
sakir vaxtarlags og litar greinir hún sig
skýrt frá öðrum gróðursveitum flóa og
mýrar og blandast lítt inn í þær. Tjarna-
störin er blágræn, gulstörin gulbleik,
mýrastörin fagurgræn og klófífan eða
brokið móleitt. Staðhættir í tjarnastarar-
flóanum eru dálítið frábrugðnir brokfló-
anum og nálgast nokkuð gulstararflóann.
Honum hallar oft lítið eitt, svo að jarð-
vatnið er ekki ætíð algerlega kyrrt, en hins
vegar er hann ætíð blautur, jafnblautari
en brokflóinn, enda vex tjarnastörin oft út
í tjarnir og vatnavik og myndar þar sjálf-
stæð gróðurhverfi innan vatnagróðursins,
sem síðar segir. Að tegundasamsetningu
er tjarnastararflóinn líkari brokflóa en
gulstararflóa. En þó að hann sé fáskrúð-
ugur, er hann oftast tegundafleiri en