Íslenskar landbúnaðarrannsóknir - 01.09.1980, Síða 100

98 ÍSLENZKAR LANDBÚNAÐARRANNSÓKNIR
Þetta mat er bæði leitt af þeim rann-
sóknum á plöntuvali, sem gerðar hafa
verið hérlendis, og athugunum, sem gerð-
ar hafa verið í sambandi við gróðurrann-
sóknirnar. Samkvæmt því, sem að framan
greinir, mundi beitargildi þetta breytast
mjög, ef verið væri að meta tegundirnar
fyrir haust eða vetrarbeit. Gildið væri ekki
heldur hið sama, ef um aðrar búíjárteg-
undir væri að ræða. T. d. mundi beitar-
gildi gulstarar og fergins vera í hámarki
fyrir nautgripi og sömuleiðis beitargildi
grasvíðis og annarra lyng- og smárunna-
tegunda, ef um hreindýr væri að ræða.
SUMMARY
Environmental data, botanical composition and
production of plant communities and the plant
preference of sheep
Ingvi Þorsteinsson
Acricultural Research Institute,
Keldnaholt, Reykjvavík.
Environmental data
The eífects and interactions of some en-
vironmental factors on the plant com-
munities and their production have been
studied. These factors are parent mate-
rial, soil characteristics such as soil
texture, soil structure, soil depth and soil
moisture and surface characteristics, such
as slope, exposure, height above sea level
and climatic factors.
Botanical composition of plant communities
The vegetation in Iceland has, for map-
ping purposes, been classified into 13
main plant communities which in turn
contain a number of subgroups according
to dominant plant species.
Starir hafa að jafnaði meira beitargildi
fyrir hrossabeit, eins og fram hefur komið.
Matið fer eftir því einu, hve mikið
plönturnar hafa verið bitnar. Sumar teg-
undir eru oft svo lágvaxnar, að sauðfé nær
illa til þeirra, t. d. blóðberg og brjóstagras.
Þessar tegundir fá því lága einkunn fyrir
beitargildi, og þær geta í sjálfu sér verið
lostætari en einkunnin bendir til. Sumar
tegundir eru nær eingöngu bitnar á
sumum árstímum, en öðrum ekki, og þeim
verður að gefa meðaleinkunn. Þetta á t. d.
við um melgras, sem sauðfé bítur fyrst á
vorin og á veturna, en lítið á sumrin.
The botanical composition of the plant
communities represents to only a limited
degree climax or potential vegetation.
This is mainly due to prolonged and ex-
tensive overgrazing and other abuse of the
vegetation which has resulted in great
botanical changes and erosion and left the
vegetation in the present deteriorated
state. In addition to the protected areas,
undisturbed vegetation is found only in
remote parts of the country, where it has
been lightly grazed or protected from
grazing. On open rangelands only the
vegatation of the fens, which are scarcely
grazed, represents climax.
Decreased grazing pressure of deteric-
rated rangelands usually results in a fairly
rapid increase in palatable plant species
such as grasses, forbs, trees and shrubs.
Birch and willow woodlands are
considered to be the climax vegetation of
most of the drylands up to 300—400 m
elevation.