Morgunblaðið - 04.06.2020, Blaðsíða 64

64 MENNING
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 4. JÚNÍ 2020
GÆÐI – ÞEKKING – ÞJÓNUSTAHáaleitisbraut 58–60 • haaleiti@bjorg.is • Sími: 553 1380
Hreinsum allar yfirhafnir,
trefla, húfur og fylgihluti
Dimmuborgir er einlægspennusaga sem heldurlesandanum við efnið. Umer að ræða spennusögu
sem er um margt óvenju-
leg, frásögnin er persónu-
leg og varpar ljósi á það
góða í fólki, jafnvel þeim
sem hafa einhvern tíma
sýnt af sér ómannlega
grimmd og illsku. Þannig
er bókin glæpa- og spennu-
saga á sama tíma og hún er
sannkölluð vellíðunar-
bókmennt og fær lesand-
ann til að trúa á það góða í
fólki, jafnvel þótt það hafi
alvarlega bresti.
Sagan segir frá Elmari, bók-
menntagagnrýnanda sem rannsakar
dularfullt hvarf besta vinar síns,
Felix, sem hvarf fyrir aldarfjórðungi,
eftir að í ljós kemur að þær útskýr-
ingar sem fundust fyrir andlátinu á
sínum tíma eiga sér litla stoð í raun-
veruleikanum.
Felix og Elmar voru báðir utan-
garðs en finna vin í eyðimörk hvor
hjá öðrum og fleyga sögur frá horfn-
um tíma af vinskap þeirra frásögn-
ina. Þær veita bæði vellíðan og óhug,
síðarnefnda tilfinningin blossar upp
þegar snert er á eineltinu sem þeir
félagar urðu fyrir á unglingsárunum.
Söguþráður bókarinnar er úthugs-
aður og ófyrirsjáanlegur og stendur
bókin framar öðrum íslenskum
spennubókum hvað það
varðar. Frásögnin nær þó
ekki niður á neins konar
dýpi og er á tíðum nokkuð
yfirborðskennd sem verður
til þess að lesandinn á erfitt
með að lifa sig inn í annars
spennandi heim bókar-
innar.
Söguþráðurinn er samt
sem áður það góður að hann
nær að takmarka áhrif fyrr-
nefndra vankanta. Fléttan
er þannig svo sterk að Dimmuborgir
er virkilega skemmtileg, spennandi
og auðlesin, tilvalið eintak fyrir
sumarlestur.
Ljósmynd/Eloísa Vázquez
Óttar Þetta er „einlæg spennusaga sem heldur lesandanum við efnið.“
Flétta vellíðanar
og spennu
Skáldsaga
Dimmuborgir
bbbmn
Eftir Óttar Norðfjörð.
Vaka-Helgafell, 2020. Kilja, 266 bls.
RAGNHILDUR
ÞRASTARDÓTTIR
BÆKUR
Einar Falur Ingólfsson
efi@mbl.is
Ég lít á þessa útgáfu nú á afmælis-
daginn, rétt eins og tónleikana þegar
ég varð sjötugur fyrir fimm árum,
sem býsna góða afmælisgjöf,“ segir
Jón Hlöðver Áskelsson, tónskáld á
Akureyri, um ljóðakverið með geisla-
diski sem hann gefur út í dag á 75
ára afmælinu. Í kverinu, sem nefnist
Ævitún, eru tveir
flokkar ljóðalaga
eftir hann og upp-
taka með flutn-
ingi Kristins Sig-
mundssonar
bassasöngvara,
Huldu Bjarkar
Garðarsdóttur
sópransöngkonu
og Daníels Þor-
steinssonar pí-
anóleikara.
„Ég hef fengið mjög góða endur-
gjöf frá fólki, sem er svo dýrmætt,“
bætir Jón Hlöðver við um verkin í
kverinu og flutninginn.
Fyrri ljóðaflokkurinn, Í ævitúni,
er tíu söngvar sem Hulda Björk og
Daníel flytja við ljóð eftir ýmsa höf-
unda, Sverri Kristinsson, Sverri
Pálsson, Böðvar Guðmundsson,
Heimi Pálsson og Tomas Tran-
strömer, í þýðingu Heimis.
Hinn er Söngvar mánaðanna, tólf
söngvar við samnefndan ljóðaflokk
eftir Böðvar Guðmundsson sem
Kristinn og Daníel flytja. Báðir þess-
ir flokkar ljóðalaga voru frumfluttir í
tilefni sjötugsafmælis Jóns Hlöðvers
í Hofi á Akureyri 6. júní fyrir fimm
árum.
Eitt lag á mánuði í eitt ár
Jón Hlöðver var lengi skólastjóri
Tónlistarskólans á Akureyri en frá
árinu 1990 hafa tónsmíðar verið hans
aðalstarf.
„Það urðu miklar breytingar á
mínu lífi þegar ég fór í mikla heila-
aðgerð árið 1989 og við það varð ég
hreyfihamlaður. Þá sneri ég mér al-
farið að félagsmálum og tónsmíðum.
Ég hef verið heimavinnandi heim-
ilisfaðir en hef líka reynt að semja
sem mest,“ segir
hann.
Jón Hlöðver
hefur verið að
kynna nýja ljóða-
kverið á sam-
félagsmiðlum og
segist hafa fengið mjög góðar undir-
tektir. „Sagan á bak við þessa ljóða-
flokka hófst árið 2013 þegar ég
kynntist nokkrum skemmtilegum
ljóðum, meðal annars „Í ævitúni“
eftir Sverri Kristinsson, og byrjaði
þá að semja flokk út frá tveimur eftir
Sverri og svo öðrum sem pössuðu vel
við þau,“ segir hann.
„Árið 2014 fékk ég svo þá hug-
mynd að fá til liðs við mig gott ljóð-
skáld sem myndi semja fyrir mig eitt
ljóð í hverjum mánuði og ég myndi
semja jafnóðum við þau lög. Ég tal-
aði við vin minn Böðvar Guðmunds-
son og hann var strax til í að takast á
við það. Við ræddum líka að við sæj-
um fyrir okkur ákveðinn flytjanda,
Kristin Sigmundsson, og ég myndi
semja lögin með hann í huga. Krist-
inn er gamall vinur Böðvar og var
strax til í að syngja lögin og ég sendi
honum þau, þar sem hann var á sín-
um heimshornaþvælingi að syngja.
Þannig urðu „Söngvar mánaðanna“
til. Það var mjög skemmtilegt að fá
ljóðin frá Böðvari og heyra svo
hvernig Kristinn tæki lögunum,“
sem voru, eins og fyrr segir, frum-
flutt 2015. Flokkarnir voru síðan
hljóðritaðir í Víðistaðakirkju fyrir
tveimur árum. Í heftinu eru ljóðin
líka í enskri þýðingu Frances
McQueen.
Morssinfónía í smíðum
„Ég hef verið nokkuð á hliðarlín-
unni, hef ekki verið neitt áberandi –
það er munur á því að vera við kjöt-
katlana, í hringiðunni, en ég er í ró-
legheitunum fyrir norðan og er að
semja,“ segir Jón Hlöðver um vinnu
sína að tónsmíðum. Í ljós kemur að
hann er að semja sinfóníu sem á að
frumflytja í Hofi í haust og ekki af
litlum metnaði. „Ég byggi hana á
morstæki sem Arngrímur Jóhanns-
son flugmaður kemur til með að leika
einleik á! Hann varð áttræður og ég
nú 75 – við erum samtals 155 ára! En
hann er snillingur á morsið og ég
nota morstæknina við að varpa letr-
inu upp á tjald og er svo að semja í
hljómsveitarverkinu allskonar stef
sem tengjast því.
Nú þegar ég er að koma bókinni
og diskinum út finn ég að það er erf-
itt að vera með tvö járn í eldinum í
einu en ég mun síðan einbeita mér að
því að ljúka sinfóníunni þegar útgáf-
an er frá,“ segir Jón Hlöðver.
Ljóðakver á afmælinu
 Jón Hlöðver Áskelsson tónskáld er 75 ára í dag og sendir
frá sér kver með tveimur flokkum ljóðalaga og geisladiski
Ljósmynd/Gunnar Geir Vigfússon
Flytjendurnir Hulda Björk Garðarsdóttir, Daníel Þorsteinsson og Kristinn
Sigmundsson við upptökur á ljóðalagaflokkunum í Víðistaðakirkju.
Jón Hlöðver
Áskelsson
Víkingur Heiðar Ólafsson píanó-
leikari og stjórnandinn Daníel
Bjarnason koma fram með Sinfón-
íuhljómsveit Íslands í beinni sjón-
varpsútsendingu á RÚV í kvöld,
fimmtudag, klukkan 20.
Víkingur Heiðar er ein skærsta
stjarna klassíska tónlistarheimsins
um þessar mundir og hefur á síð-
ustu árum hlotið einróma lof út um
löndin fyrir tónleika sína og hljóð-
ritanir. Á tónleikum í kvöld leikur
hann einn vinsælasta píanókonsert
Mozarts, þann nr. 23, og auk þess
stutt og glaðvært einleiksverk
meistarans.
Á tónleikunum mun einnig
hljóma hið sívinsæla Allegretto úr
sjöundu sinfóníu Beethovens, sem
er meðal hans allra þekktustu tón-
smíða. Hljómsveitarstjóri er Daníel
Bjarnason, aðalgestastjórnandi
Sinfóníuhljómsveitar Íslands.
Stefnumót Víkingur Heiðar við flygilinn og
Daníel Bjarnason stjórnar Sinfóníunni.
Víkingur og Daníel
í beinni með SÍ
Menningarblaðamaður The New
York Times hefur tekið saman lista
sjö tónverka sem hann telur tala
einstaklega vel inn í hina óraun-
verulegu tíma Covid-19-veirufar-
aldursins. Þar á meðal er „Ex-
istence“, einn fjögurra þátta í 40
mínútna löngu kammerverki eftir
Önnu Þorvaldsdóttur, „In the Light
of Air“. Önnur verk á listanum eru
„Parsifal“ eftir Richard Wagner,
„Gnossiennes“ eftir Eric Satie,
„Hyldýpi fuglanna“ eftir Olivier
Messiaen úr Kvartett um endalok
tímans, „Einstein on the Beach“
eftir Philip Glass, „Falling“ eftir
Meredith Monk og „Stabat Mater
Dolorosa“ eftir Jacob Cooper.
Blaðamaðurinn hrífst af notkun
Önnu á látlausum drunum eða nið
sem sé afar lífrænn og feli í sér
áhrifamiklar og tilfinningalegar
tengingar.
Tónskáldið Verk Önnu Þorvaldsdóttur
njóta mikillar hylli vestanhafs.
Verk Önnu þykir
tala vel inn í kófið