Heilbrigðisskýrslur - 01.12.1904, Blaðsíða 90

1904
88
3. Skarlatssótt (scarlatina).
Sjúklingafíöldi 1901—1904:
1901 1902
Sjúklingar
1043 440
1903
80
1904
35
Talið var, að sá skarlatssóttarfaraldur, sein cnn voru leifar af, bærist hingað frá út-
löndura á öndverðu árinu 1900 (sjá Heilbrigðisskýrslur 1901). Komst hann hæst árið
eftir og' fór siðan þverrandi næstu árin, en dó aldrei út til fulls. Hefur skarlatssótt síðan
verið hcr innligsa og áraskipti að tíðni, eins og gengur. Siglufjarðarlæknirinn hyggur
að visu, að skarlatssótt, sem þar kom upp í júlí og 5 sýktust af, muni hafa komið frá
Noregi, en héraðslæknirinn í /1 kureijrarliéraði dregur það mjög í efa. Hann segir
svo: „Skarlatssótt fluttist hingað til héraðsins í lok ágústmánaðar, en um veikina vissi
ég ekki fyrr en í september, og var hún þá komin á marga bæi á Svalbarðsströnd,
án þess að nokkur segði lækni frá. Ég fór síðan ótilkvaddur og rannsakaði þetta, þvi
að grunað hafði mig, hvað um væri að vera, og fengið hafði ég óljósa frétt um það.
Þó má geta þess, að mín hafði verið vitjað frá fyrsta heimilinu til barns með háls-
bólgu. Var þá ekkert útþot komið eða önnur einkenni veikinnar. Þá vissi ég enga
von veikinnar og gat ekki þekkt hana af hálsbólgunni einni, bað heimilisfólk að gera
mér aðvart, ef ný einkenni kæmu í ljós, en það var vanrækt. Ströng samgönguvarúð
var fyrirskipuð við alla bæina, og stöðvaðist veikin í héraðinu við það. Eigi að síður
hefur hún gosið upp á ný á Svalbarðsströnd (í febrúar 1905). í nóvembermánuði
fluttist veikin hingað til bæjarins, og má ganga að því vísu, að hún hafi flutzt með
óleyfilegum samgöngum við Svalbarðsströndina. Síðan hefur hún haldizt hér við,
þótt örfáir hafi sýkzt, enda hefur sóttvörnum verið beitt hvarvetna. Sterkan grun
hef ég á því, að meðfram sé þetta því að kenna, að sumir dylji veikina til þess að
sleppa hjá sóttvörnum. Enga vissu hef ég fyrir því, hvaðan veikin er flutt. Flestir
héldu, að hún hefði komið hingað með Norðmönnum, en við nánari athugun reyndist
jiað þó tilgáta ein, sem fulla sönnun vantaði algerlega fyrir. Ég tel það eins líklegt,
að þetta geti verið sami faraldurinn, sem fyrir nokkrum árum fluttist til Suður-
landsins, og sé nú seint og síðar meir fluttur hingað í annað sinn, þótt sannanir geti
ég heldur ekki fært fyrir því. Veikin hefur verið væg á langflestum sjúklingunum.
Surnir hafa aðeins fengið hálsbólgu, en hvorki útþot né flagning. Að veikin hefur
eigi að síður verið skarlatssótt má ráða af því, að þessir sjúklingar voru á skarlats-
sóttarheimilunum og sýktust í sama mund og hinir, sem lögðust þyngra með öllum
einkennum veikinnar. Nokkrir af sjúklingunum sýktust aftur alvarlega, og 1 barn
var nær því dáið af fylgikvillum. Það fékk eitlaígerð á hálsi, og seig gröfturinn niður
í mediastinum niður að hjarta og át sig inn í v. jugularis, sein var alveg sundur á
stórum parti. Barninu varð bjargað með skurði, þegar það var að dauða komið, og
þurfti snarræði til. 1 sjúklingur. fékk alvarlega nephritis, fleiri snei’t af henni og
meiri eða minni liðagigt. Á þeim sjúklingum, sem þyngst lögðust, var veikin typisk.“
Sjúklingafíöldi 1901-
Sjúklingar .. . .
4. Barnaveiki (diþhtheritis).
-1904:
1901
35
1902
116
1903
107
1904
149