Múlaþing: byggðasögurit Austurlands - 01.01.2010, Side 69

Fornbyggð í Norðfirði
Horft til norðvesturs yfir Asmundarstaði. Bœjarhóllinn er grasivaxin upphækkun hœgra megin á myndinni og sést
greinilega lœkjargrafningurinn framan hans. I baksýn eru Maríuhóll, Kaffell og Goðaborg í Fannardal. Ljós-
myndari og eigandi myndar: Guðný Zoéga
þurft lengri tíma til að grafa í gegnum. Ald-
ursgreining minjanna fór fram með gjósku-
lagagreiningu en þá er aldur minja metinn út
frá hvort þau liggja ofan eða neðan þekktra
jafnfallinna gjóskulaga. Gjóskulög sem finna
má í torfí í veggjum gefa líka hugmyndir
um aldur og byggingarskeið. Helstu lög sem
notast var við voru svokallað Landnámslag
frá því um 872 e.Kr., Heklugjóska frá 1158,
gjóska úr Veiðivötnum frá 1159, Öræfajök-
ull 1362, Veiðivötn 1477 og svo gjóskan úr
Öskjugosinu 1875.”
Hér verður fjallað nánar um minjar á
Asmundarstöðum og Bæjarstæði en þar gaf
rannsóknin hvað fyllsta mynd af byggðarsögu
staðanna og fullyrða má að þar hafi staðið
býli á sama tíma sem kunna að vera allt frá
landnámi ljarðarins.
1 Óprentud skýrsla um gjóskulög í Norðfirði eftir Magnús Á. Sig-
urgeirsson.
Ásmundarstaðir
Ásmundarstaðir liggja við ijallsrætur vestan
Kirkjubólsár og bæjarins Kirkjubóls í Norð-
fírði og má enn greina minjar býlisins, fom-
legan túngarð sem liggur í hálfboga norðan
hóls, er gæti verið bæjarhóll, og fleiri tófta.
Sögusagnir eru um að túngarðurinn hafi legið
út hlíðina og sést alla leið út að Skálateigi.
Nú er ekki hægt að rekja túngarðinn lengra
til austurs en að læk sem rennur austan túns
á Ásmundarstöðum og má ímynda sér að
garðurinn beygi þar niður með læknum. Slíkt
verður þó ekki fullyrt sökum gróðurs. Minjar-
nar eru allar mjög að hverfa í kjarrgróður og er
hluti þeirra nánast horfinn. Áfast túngarðinum
er ferkantað gerði og tóft innan þess sem menn
hafa ætlað að væri kirkjugarðurinn. Skurðir
voru teknir í meintan bæjarhól og túngarðinn
en ekki voru sögusagnir um kirkju rannsak-
aðar nánar í þetta sinn.
67