Múlaþing: byggðasögurit Austurlands - 01.01.2010, Qupperneq 119

Snjóflóðið mikla á Seyðisfirði
Frásögn Friðriks Einars Haraldar
Guðmundssonar frá Firði
í dag eru liðin 70 ár frá snjóflóðinu 1885.4 1
ijórða hefti „Austurlands“ er sagt á bls. 159
að það hafí fallið úr „Bjólfs“ tindi yfir mikinn
hluta byggðarinnar á „Fjarðaröldu“, brotið
niður 24 íbúðarhús og mörg hús önnur og
flutt megnið af þeim og því sem í þeim var
út á sjó. Síðar í sömu grein segir: „Aðvörun
hafði komið rúmum tveimur árum fyrr um
það, að sá hluti „Öldunnar“ sem snjóflóðið
fór yfir væri hættulegur staður. Árið 1882,
13. janúar, hafði fallið snjóflóð yfir þetta
sama byggðasvæði og fært eitt íbúðarhús á
sjó út en brotið annað. Fórust í því snjóflóði
tvö böm.“
Því iniður er hér ekki rétt frá skýrt. Sig-
urður Arngrímsson flutti útvarpserindi um
snjóflóðið í gærkvöldi, 17. febrúar.5I erindi
hans gætti einnig missagna. I báðum tilfellum
styðjast höfundar við skakkar frásagnir. Vil
ég nú segja frá þessu snjóflóði eins og ég
best man, þar sem ég var nýlega orðinn níu
ára þegar ég lenti í því.
í „Austurlandi“ er talið að það hafi verið
snjóflóð sem féll árið 1882, en ég heyrði talað
um að það hefði verið vatnsflóð og vil í því
sambandi benda á að snjóflóðið 1885 hefur
ekki verið fyrir neðan 600 metra á breidd. Ef
flóðið 1882 hefði farið yfir meiri part þeirrar
breiddar, þá hefðu fleiri hús orðið fyrir því þar
sem 16 íbúðarhús lentu í snjóflóðinu 1885.
Eg tel víst að það hafi verið vatnsflóð sem
féll 1882 og líkur til þess að það hafí verið
eitt hús sem fórst með tveimur einstaklingum
og mun ég víkja að því seinna.
Það skiptir víst litlu máli hvað þetta byggðar-
hverfi var kallað sem flóðið féll á, því á
Seyðisfjarðarþorp féll það. „Fjarðarþorp“
mundi vera réttasta heitið, þó að það nafn hafi
4 Það er að segja 18. febrúar árið 1955, þegar viðtalið er skráð.
! Árið 1955.
Anna Guðmundsdóttir í Firði, systir greinarhöfundar.
Eigandi myndar: Ljósmyndasafn Austlands.
aldrei heyrst, en á Fjarðaröldu féll snjóflóðið
ekki.
Jörðin „Fjörður" í Seyðisfirði hefur víst
alla tíð verið helmingajörð og voru part-
amir kallaðir „Frampartur“ og „Útpartur“.
Ellefu íbúðarhús voru efst á Fjarðartúni og
fyrir ofan það, tvö á „Framparti“ og níu á
„Útparti“. Voru þau 150 til 300 metra fyrir
ofan „Fjarðaröldu". Það sem mun hafa valdið
því að þama var byggt er útsýnið sem er rneira
þarna en niðri á „Öldunni". Vil ég nú lýsa því
hvar húsin stóðu. Túnið fyrir ofan „Fjörð“
er hólar. Hallar landinu bæði útaf og framaf.
Fyrir utan og ofan „Fjörð“, þar á háhólnum,
stóð íbúðarhús Gests Sigurðssonar. Kona
hans var Ragnheiður Bjamadóttir og dóttir
117