Andvari

Árgangur

Andvari - 01.01.2017, Síða 117

Andvari - 01.01.2017, Síða 117
116 ÁRMANN JAKOBSSON ANDVARI kaupa, hve fátækur sem er, og að búast megi við, að sögurnar verði keyptar að kalla á hverju heimili á landinu.“ Æ síðan er þetta leiðarstefið hjá Sigurði Kristjánssyni: útgáfa hans er fyrst og fremst ódýr og á því hamrar hann bæði í boðsbréfinu og öllum viðtölum um útgáfuna síðan, allt til æviloka. Eins og fram hefur komið hafði Sigurður áður gefið út fornaldarsögur og ævintýrasögur – Íslendingasögurnar voru ekki fyrstar á dagskrá hjá honum. En árið 1890 breyttist það. Ekki aðeins héldu Íslendingasögurnar nafni hans á lofti síðan heldur hélt hann þeim á lofti umfram fyrri útgefendur 19. aldar. Hugmyndafræðin kemur líka skýrt fram í boðsbréfinu. Þar er rætt um fram- faraanda, þjóðerni og þjóðræknistilfinningu. Þessi heilaga þrenning er annað leiðarstefið í bréfinu. Hitt er að sögurnar skuli vera handa öllum – allir eiga að hafa efni á Íslendingasögum Sigurðar Kristjánssonar. Í lokin tilkynnir Sigurður að ætlunin sé að gefa allar sögurnar út á 5-6 árum en þau urðu raunar þrettán. Var þetta vitaskuld hvorki fyrsta né seinasta stórvirkið sem reyndist heldur tafsamara en ráð var fyrir gert en þó síður en mörg önnur: Sigurður náði markmiði sínu á tiltölulega skömmum tíma. Ekki kemur fram hve margar þær séu („Fyrirfram verður það eigi sjeð, hve marg- ar arkir sögurnar muni verða alls“) en Grettissaga verði fyrst – en hún kom raunar út í 28. bindi árið 1900. Ritstjóri verði Valdimar Ásmundsson, hans gamli samstarfsmaður við útgáfu fornaldarsagnanna og ævintýrasagnanna. Að lokum ávarpar Sigurður landsmenn alla og hvetur til áskriftar „enda er það vonin um almennt liðsinni yðar, sem gefur mjer tilefni til að bjóða yður sögurnar með þessu afarlága verði.“ Eldmóður sölumannsins leynir sér ekki en um leið má glöggt sjá að hér eru nýjar slóðir fetaðar. En hver var Sigurður Kristjánsson sem bauð þjóð- inni að kaupa sögurnar á afarlágu verði? Hann var Mýramaður, fæddur 23. september 1854 en flutti rúmlega tvítugur til Reykjavíkur og hóf prent- nám hjá áðurnefndum Einari Þórðarsyni haustið 1875 þar sem hann kynnt- ist Sigmundi Guðmundssyni sem hann keypti síðar af Landsbankahúsið í Bakarabrekku (Bankastræti). Síðan vann Sigurður í Ísafoldarprentsmiðju hjá Birni Jónssyni síðar ráðherra (1846–1912) til ársins 1886. Árið 1884 keypti Sigurður Fjallkonuna af Valdimari Ásmundssyni eink- um til að styðja hann og hann var líka í vinfengi við Pál Briem, síðar amt- mann (1856–1904). Þessi kynni við Valdimar og Sigmund hafa sín áhrif á að hann tekur við fornaldarsagnaútgáfu þeirra. Enn örlagaríkari urðu þó ef til vill kynnin við Pál Briem sem að sögn Sigurðar hvatti hann til að gefa út Íslendingasögur þó að það verði ekki annað séð að það hafi verið hans eigin hugmynd og hugsjón að hafa þær „hræódýrar“ eins og hann orðaði það gjarnan. Sigurður hélt áfram bóksölu sinni og bókaútgáfu fram til 1929 þegar hann fluttist inn í Langholt (Kleppsholt) sem þá var sveit í nágrenni Reykjavíkur
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116
Síða 117
Síða 118
Síða 119
Síða 120
Síða 121
Síða 122
Síða 123
Síða 124
Síða 125
Síða 126
Síða 127
Síða 128
Síða 129
Síða 130
Síða 131
Síða 132
Síða 133
Síða 134
Síða 135
Síða 136
Síða 137
Síða 138
Síða 139
Síða 140
Síða 141
Síða 142
Síða 143
Síða 144
Síða 145
Síða 146
Síða 147
Síða 148
Síða 149
Síða 150
Síða 151
Síða 152
Síða 153
Síða 154
Síða 155
Síða 156
Síða 157
Síða 158
Síða 159
Síða 160
Síða 161
Síða 162
Síða 163
Síða 164
Síða 165
Síða 166
Síða 167

x

Andvari

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Andvari
https://timarit.is/publication/346

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.