Heilbrigt líf - 01.12.1963, Blaðsíða 18
í Basel. En sú hjálparstöð var merkt grænum krossi,
því að merki rauða krossins máttu ekki aðrir nota en þeir,
sem unnu að hjúkrun hinna særðu.
Þessi viðfangsefni voru nógu erfið á sínum tima, en
þau voru lítil hjá þeim viðfangsefnum, sem lilóðust upp
þegar í byrjun heimsstyrjaldarinnar fyrri. í tyrknesk-rúss-
neska stríðinu 1877, serbnesk-búlgarska stríðinu 1885 og
Balkanstyrjöldinni 1912—13 veitti R.K. stórfellda hjálp
með skipulögðu líknarstarfi sjálfboðaliða og' sendingum
hjúkrunargagna, matvæla og klæða, en allt má það telja
smámuni eina lijá því óhemjulega starfi, sem R.K. leysti
af hendi í fyrri heimsstyrjöldinni.
Þegar hún hófst var R.K. fátækur að fjármunum, hafði
mjög veika lagalcga aðslöðu gagnvart lierveldunum en
mikla reynslu af mörgum styrjöldum fyrri ára. Þegar
eftir fyrstu stórorusturnar varð auðsætl, að risavaxin
vandamál biðu með tilliti til striðsfanga og' flóttamanna.
Innrás Þjóðverja í Frakldand hafði þegar þær afleiðingar,
að ótal fjölskyldur gátu ekkert fengið að vita um ástvini
sina, bæði hermenn og óbreytta borgara. Rikisstjórnir
herveldanna voru önnum kafnar við önnur verlcefni. - -
Hvert áttu menn að snúa sér? Yar engin von um að geta
fengið vitneskju um alll þetta fólk? Enginn opinber aðili
var til, sem hægt væri að leita til. Skelfingin og kvíðinn
magnaðist. Þá varð það, að orðið „Genf“ barst frá manni
til manns, og til aðalstöðva R.K. þar tók að streyma flóð
bréfa með beiðnum um upplýsingar og margskonar fyrir-
greiðslu. Og R.K. lét ekki á sér standa, þótt litt stoðaði að
leita til ríkisstjórna Iierveldanna. 7. sept. 1914 gat forseti
R.K. sent út fyrsta listann yfir franska strxðsfanga í
Þýzkalandi. í skrifstofu R.K. störfuðu að þessu aðeins 8
menn, mánuði síðar voru starfsmennirnir 200 og fáum
mánuðum síðar 1200. Fyrir tilstilli borgarstjórnarinnar í
Genf fékk R.K. stærri og stærri húsakynni fyrir þetta
mikilvæga starf, sem skyndilega varð fjölþættara en
nokkur sinni fyrr. Áttu fjölskyldurnar heima fyrir að biða
16
Heilbrigt líf