Heilbrigt líf - 01.12.1963, Blaðsíða 22
og R.K. var enn önnum kafinn við að leysa margvisleg
vandamál, sem í kjölfar hennar höfðu sigll, þegar síðari
heimsstyrjöldin brauzt út 1939.
Myndi þetta verða skyndistríð, eða langvarandi styrjöld,
enn ægilcgri en heimsstyrjöldin fyrri? Um það varð í
byrjun ekki vitað, og annað var ekki unnt en að híða
átekta og sjá, hver rás viðburðanna yrði. En umsvifalaust
var sell upp upplýsingamiðstöð í Genf.
Fyrstu listarnir yfir stríðsfanga voru enn eldci komnir
til Genf, þegar innrásinni í Pólland var lokið með alger-
um sigri Þjóðverja. Pólland var tafarlaust innlimað í
Þýzka ríkið og þar með varð afskiptum R.K. af Póllandi
sem sjálfstæðum hernaðaraðila samkvæmt Genfarsam-
þykkt lokið. Samt tókst R.K. að fá að hafa nokkur afskipti
af pólskum stríðsföngum, en Rússar höfðu liinsvegar aldrei
undirskrifað stríðsfangasamþykktina frá 1929, sem Rauði
krossinn hafði beilt sér fyrir, ásamt Haagdómstólnum, og
fjölmörg ríki höfðu gerzt aðilar að. Þetta varð R.Iv. geisi-
legur fjötur um fót um nokkurt skeið.
En árið 1940 varð gagnger hreyting. Milljónir óbreyttra
borgara gengu ráðþrota um þjóðveguna og milljónir
fanga voru fluttar í fangahúðir eftir innrásina i Frakk-
land, Belgíu og Holland. Milljónir og aftur milljónir
manna höfðu enga hugmynd um afdrif ættingja sinna, og
eina leiðin nú sem fyrr var að leila hjálpar R.K. 60 þús-
undir hjálparbeiðna bárust þegar í byrjun daglega tii
Genf. Sjálfboðaliðar streymdu lil höfuðstöðvanna í Genf
til að aðstoða við þetta risavaxna líknarstarf. Það er erfitt
að gera sér i hugarlund, hvert geysistarf það var að leita
upplýsinga um allt þella fólk og svara bréfunum eftir
þeim reglum, sem fara varð eftir. Nú komu ekki nöfn 7
milljóna manna á spjaldskrá R.K. eins og í fyrri lieims-
styrjöldinni, heldur 40 milljónir nafna. Þegar líða tók á
styrjöldina var búið að taka í notkun nýjar vélar lil
hjálpar i þessu óhemjulega starfi, og þær afgreiddu 240
milljónir hréfaspjalda til hjálparheiðenda áður en lauk.
20
Heilbrigt, líf