Úrval - 01.08.1945, Side 28

2S
tJKVALi
að íýsa borgum sem orðið höfðu
fyrir loftárásum. Orð eins og
skemmdar, sundraðar, brunnar,
molaðar, brotnar; hugtök eins
og rústir, hrundir veggir, múr-
steinshrúgur, bognar grindur,
fallnir bitar; skilgreiningar
eins og lítið skemmdar, mikið
skemmdar og ger-eyðilagðar,
fólu í sérviðhlítandilýsingufyr-
ir okkur á því sem skeði í borg-
um okkar á tímum leifturstríðs-
ins.Maðurverður að hafa staðið
í miðju einhverra hinna þýzku
stórborga og horft í kringum
sig, til þess að gera sér ljóst, hve
gersamiega vanmegnuð þessi
orð eru til að lýsa því sern þar
hefir skeð. Hér þarfnast maður
nýrra augna til að geta séð og
nýrra orða til að geta lýst. Ekk-
ert þessu líkt hefir nokkurn
tíma skeð neinsstaðar. Orð eins
og „skemmdir“ eru meiningar-
laus í Köln, Frankfurt, Stutt-
gart, eða Munchen. Þar eru eng-
ar „skemmdir", því að það sem
skemmdist er allt horfið. Ef
einhverjum húsum eða hverfum
er þannig lýst, að þau „standi
enn,“ má gera ráð fyrir að þau
séu lítið eitt ver farin en verstu
hlutar Lundúnaborgar og Ply-
mouth, sem aftur táknar það,
að með mikum erfiðismunum
megí kom í lag einu eða tveirn
herbergjum til skjóls fyrir
regni. ÖIIu hinu hæfir aðeins
orðið, ,,horfið.“ Grjóthóll get-
ur hafa verið aðaljárnbrautar-
stöð borgarinnar, ráðhúsið,leik-
húsið eða „brúna húsið“. Það er
ómögulegt að greina hvert
þeirra hann hefir verið. Stræt-
in eru algjörlega þurrkuð út;
jarðýturnar hafa rutt brautir,
svo að hernaðartæki geti kom-
izt leiðar sinnar gegnum þessa
eyðimörk, en stræti eru engin.
Þessar brautir liggja aðeins
beint af augrnn gegn um rúst-
irnar. Þar sem áður voru hús,
eru götur, og þar sem áður voru
götur eru nú urðir. Staðalýsing-
ar missa gildi sitt. Nöfn missa
gildi sitt. Ef maður skoðar
hundrað ljósmyndir, sem tekn-
ar hafa verið í fimm eða sex
dauðum borgum Þýzkalands,
veitist manni erfitt að staðfæra
þótt ekki sé nema sex eða sjö
þeirra. Allar hinar hefðu getað
verið teknar hvar sem er. Nema
einhvers staðar sjáist á þeim
dómkirkjuturn.
Og þó eru hinar dauðu borg-
ir Þýzkalands ekki aldauðar.
Fólk lifir ennþá í þeim, og
hreint ekki svo fátt, ef marka
má opinberar skýrslur. Borgirn-