Úrval - 01.08.1945, Page 64

„Hið ósýnileg'a ljós“ er tll marg-ra
hluta nytsamlegt.
„Dirnmir geislar" í þjónustu mannkynsins.
Grein úr „Science Illustrated“,
eftir Harland Mauchester.
| HERGAGNASMIÐJU einni
**• í Bandaríkiunum eru nýmál-
aðir skriðdrekar þurrkaðir
þannig, að röð af þeim er látin
aka hægt gegnum þröng göng.
Þegar þeir koma út, að þrem
rnínútum liðnum, er málningin
full-þurr. Þurrkunin er fram-
kvæmd með inn-rauðum geisl-
urn, sem stafa út frá þéttri röð
raflampa.
Hér er um að ræða hagnýt-
ingu þess hluta litrófsins, sem
lengi hefir verið vanræktur.
Inn-rauðir geislar eru nú not-
aðir til þurrkunar (dehydrat-
ion) á grænmeti og aldinum, til
að hraða spírun plöntufræja, til
að vinna. á skaðlegum skordýr-
um í hveiti og til að draga úr
vanlíðan af völdum bólgu í lið-
um og ennisholum. Með þeim er
unnt að taka ljósmyndir í
myrkri og þoku, ljóstra upp um
fölsuð málverk og handrit og
fletta ofan af dulbúnaði óvina-
herja. Umhverfis margar her-
gagnasmiðjur eru þessir svo-
kölluðu dimrnu geislar látnir
mynda varnarhring, sem gerir
aðvart ef þjófar eða spellvirkj-
ar koma of nærri.
Um aldamótin 1800 gerði
stjörnufræðingurinn Sir Willi-
am Herschel tilraun með að láta
ljósgeisla falla gegnum þri-
strent gler og halda hitamæli
í hinum ýmsu litum litrófsins.
Hann komst að raun um, að
litrófshluti rauða, litarins var
heitari en þess fjólubláa, en
væri hitamælinum haldið rétt
þegar í stað. Sú aðgerð, sem
hann ræður til, fer eftir því,
hverskonar sjónskekkju er um
að ræða.
En hver sem aðferðin kann
að vera — hvort sem það er
augnbindi, gleraugu, sjónrétt-
ing eða skurðaðgerð — þá er
nú svo komið, að von er uro
bata.